Biblia w rok – 25 września

Czytania na 25 września
Księga Izajasza 41 – 42
Księga Psalmów 94
Ewangelia wg św. Łukasza 8

*****

Księga Izajasza 41 – 42

Powołanie Cyrusa

¹ „Uciszcie się, wyspy, ażeby Mnie słuchać!
Niechaj narody odświeżą swe siły!
Niechaj wystąpią, wtedy niech mówią:
„Udajmy się razem do sądu!”
² Kto wzbudził ze Wschodu tego, którego
sprawiedliwość przyzywa na każdym kroku?
Kto mu poddaje narody
i upokarza królów?
Miecz jego ściera ich na proch,
jego łuk roznosi ich jak słomę.
³ On ściga ich, przechodzi nietknięty,
jakby stopami nie dotykał ścieżki.
⁴ Kto zdziałał to i uczynił?
Ten, co [z nicości] wywołuje od początku pokolenia,
Ja, Pan, jestem pierwszy,
z ostatnimi również Ja będę!”
⁵ Spojrzały wyspy i lękają się,
drżą krańce ziemi!
– Zbliżają się i przychodzą.

Bóg jest z Izraelem

⁸ Ty zaś, Izraelu, mój sługo,
Jakubie, którego wybrałem sobie,
potomstwo Abrahama, mego przyjaciela!
⁹ Ty, którego pochwyciłem na krańcach ziemi,
powołałem cię z jej stron najdalszych
i rzekłem ci: „Sługą moim jesteś,
wybrałem cię, a nie odrzuciłem”.
¹⁰ Nie lękaj się, bo Ja jestem z tobą;
nie trwóż się, bom Ja twoim Bogiem.
Umacniam cię, jeszcze i wspomagam,
podtrzymuję cię moją prawicą sprawiedliwą.
¹¹ Oto wstydem i hańbą się okryją
wszyscy rozjątrzeni na ciebie.
Unicestwieni będą i zginą
ludzie kłócący się z tobą.
¹² Będziesz ich szukał, lecz nie znajdziesz
tych ludzi, twoich przeciwników.
Unicestwieni będą i na nic zejdą
ludzie walczący z tobą.
¹³ Albowiem Ja, Pan, twój Bóg,
ująłem cię za prawicę
mówiąc ci: „Nie lękaj się,
przychodzę ci z pomocą”.
¹⁴ Nie bój się, robaczku Jakubie,
nieboraku Izraelu!
Ja cię wspomagam – wyrocznia Pana –
odkupicielem twoim – Święty Izraela.
¹⁵ Oto Ja przemieniam cię w młockarskie sanie,
nowe, o podwójnym rzędzie zębów:
ty zmłócisz i wykruszysz góry,
zmienisz pagórki w drobną sieczkę;
¹⁶ ty je przewiejesz, a wicher je porwie
i trąba powietrzna rozmiecie.
Ty natomiast rozradujesz się w Panu,
chlubić się będziesz w Świętym Izraela.

Cuda nowego wyjścia

¹⁷ Nędzni i biedni szukają wody, i nie ma!
Ich język wysechł już z pragnienia.
Ja, Pan, wysłucham ich,
nie opuszczę ich Ja, Bóg Izraela.
¹⁸ Każę wytrysnąć strumieniom na nagich wzgórzach
i źródłom wód pośrodku nizin.
Zamienię pustynię na pojezierze,
a wyschniętą ziemię na wodotryski.
¹⁹ Na pustyni zasadzę cedry,
akacje, mirty i oliwki;
rozkrzewię na pustkowiu cyprysy,
wiązy i bukszpan obok siebie.
²⁰ Ażeby widzieli i poznali,
rozważyli i pojęli [wszyscy],
że ręka Pańska to uczyniła,
że Święty Izraela tego dokonał.

Pan jest jedynym Bogiem

²¹ Przedłóżcie waszą sprawę sporną, mówi Pan,
podajcie wasze mocne dowody, mówi Król Jakuba.
²² Niechaj przystąpią i niech Nam objawią
to, co się ma zdarzyć.
Jakie były przeszłe rzeczy? Objawcie,
abyśmy to wzięli do serca.
Albo oznajmijcie Nam przyszłe rzeczy,
abyśmy mogli poznać ich spełnienie.
²³ Objawcie to, co ma nadejść w przyszłości,
abyśmy poznali, czy jesteście bogami.
Zróbcie choć coś, czy dobrego, czy złego,
żebyśmy to z podziwem wszyscy oglądali.
²⁴ Otóż wy jesteście niczym i wasze dzieła są niczym;
obrzydliwością jest ten, kto was wybiera.

Zapowiedź zwycięstwa Cyrusa

²⁵ Wzbudziłem kogoś z Północy i przyszedł,
ze Wschodu słońca wezwałem go po imieniu.
On zdeptał możnowładców jak błoto,
podobnie jak garncarz depcze glinę.
²⁶ Kto objawił to z początku, żebyśmy wiedzieli,
i to długo naprzód, byśmy rzekli: „Słusznie?” –
Nikt nie objawiał, nikt nie obwieszczał,
nikt też nie słyszał słów waszych.
²⁷ Pierwszy Ja [ogłaszam] Syjonowi: „Oto one!”
i Jerozolimie daję radosnego zwiastuna.
²⁸ Patrzyłem: lecz nie było nikogo,
nikogo z nich – zdolnego do rady,
żeby odrzekł słowo, gdy go spytam.
²⁹ Oto wszyscy oni są czczą ułudą;
dzieła ich nie istnieją,
posągi ich to znikomość i pustka.

Pierwsza pieśń Sługi Pańskiego

¹ Oto mój Sługa, którego podtrzymuję.
Wybrany mój, w którym mam upodobanie.
Sprawiłem, że Duch mój na Nim spoczął;
On przyniesie narodom Prawo.
² Nie będzie wołał ni podnosił głosu,
nie da słyszeć krzyku swego na dworze.
³ Nie złamie trzciny nadłamanej,
nie zagasi knotka o nikłym płomyku.
On niezachwianie przyniesie Prawo.
⁴ Nie zniechęci się ani nie załamie,
aż utrwali Prawo na ziemi,
a Jego pouczenia wyczekują wyspy.
⁵ Tak mówi Pan Bóg,
który stworzył i rozpiął niebo,
rozpostarł ziemię wraz z jej plonami,
dał ludziom na niej dech ożywczy
i tchnienie tym, co po niej chodzą.
⁶ „Ja, Pan, powołałem Cię słusznie,
ująłem Cię za rękę i ukształtowałem,
ustanowiłem Cię przymierzem dla ludzi,
światłością dla narodów,
⁷ abyś otworzył oczy niewidomym,
ażebyś z zamknięcia wypuścił jeńców,
z więzienia tych, co mieszkają w ciemności.
⁸ Ja, któremu na imię jest Jahwe,
chwały mojej nie odstąpię innemu
ani czci mojej bożkom.
⁹ Pierwsze wydarzenia oto już nadeszły,
nowe zaś Ja zapowiadam,
zanim się rozwiną,
[już] wam je ogłaszam”.

Hymn o zwycięstwie Pana

¹⁰ Śpiewajcie Panu pieśń nową,
chwałę Jego od krańców ziemi!
Niech Go sławi morze i co je napełnia,
wyspy wraz z ich mieszkańcami!
¹¹ Niech głos podniesie pustynia z miastami,
osiedla, które zamieszkuje Kedar.
Mieszkańcy Sela niech wznoszą okrzyki,
ze szczytów gór niech nawołują radośnie!
¹² Niech oddają chwałę Panu
i niechaj głoszą cześć Jego na wyspach!
¹³ Jak bohater posuwa się Pan,
i jak wojownik pobudza waleczność;
rzuca hasło, okrzyk wydaje wojenny,
góruje męstwem nad nieprzyjaciółmi.
¹⁴ „Milczałem od długiego czasu,
w spokoju wstrzymywałem siebie,
teraz jakby rodząca zakrzyknę,
dyszeć będę z gniewu, zabraknie mi tchu.
¹⁵ Wypalę góry i wzgórza,
sprawię, że wyschnie wszystka ich zieleń,
przemienię rzeki na stawy,
a jeziora osuszę.
¹⁶ Sprawię, że niewidomi pójdą po nieznanej drodze,
powiodę ich ścieżkami, których nie znają,
ciemności zmienię przed nimi w światło,
a wyboiste miejsca w równinę.
Oto są rzeczy, których dokonam
i nie zaniecham.
¹⁷ Wstecz się odwrócą z wielkim zawstydzeniem
ci, którzy w bożkach pokładają ufność,
którzy mówią ulanym posągom:
„Jesteście bogami naszymi””.

Zaślepienie narodu i kara

¹⁸ Głusi, słuchajcie!
Niewidomi, natężcie wzrok, by widzieć!
¹⁹ Kto jest niewidomy, jeżeli nie mój sługa,
i głuchy, jak posłaniec, którego posyłam?
Kto jest niewidomy, jak mój wysłannik
i głuchy, jak Sługa Pański?
²⁰ Widzeń mnóstwo, lecz ich nie przestrzegają;
otwarte mają uszy, ale nikt nie słucha.
²¹ Spodobało się Panu w Jego sprawiedliwości
okazać wielkość i wspaniałość Prawa.
²² A jednak jest to naród złupiony i ograbiony:
wszystkich spętano po jaskiniach
oraz zamknięto w więzieniach;
na łup zostali wydani i nikt ich nie ratuje;
na rabunek, i nikt nie powie: „Oddaj!”
²³ Kto między wami daje temu posłuch?
Kto uważnie słucha o przyszłości?
²⁴ Kto wydał Jakuba na rabunek
i Izraela – łupieżcom?
Czyż nie przeciw Panu myśmy zgrzeszyli
i nie chcieli postępować Jego drogami
ani słuchać Jego Prawa?
²⁵ Więc wylał na Izraela żar swego gniewu
i okropności wojny.
Wybuchła ona zewsząd pożogą,
a on się nie spostrzegł,
obróciła go w perzynę,
lecz on nie wziął tego do serca.

Księga Psalmów 94

PSALM 94(93)

Wołanie o sprawiedliwość

¹ Boże, Mścicielu, Panie,
Boże, Mścicielu, ukaż się!
² Powstań Ty, który sądzisz ziemię,
daj pysznym odpłatę!
³ Jak długo występni, o Panie,
jak długo będą się chełpić występni,
⁴ będą pleść i gadać bezczelnie,
i chwalić się będą wszyscy złoczyńcy?
⁵ Lud Twój, o Panie, depczą
i uciskają Twoje dziedzictwo,
⁶ mordują wdowę i przychodnia
i zabijają sieroty.
⁷ A mówią: „Pan nie widzi,
nie dostrzega [tego] Bóg Jakuba”.

⁸ Pomnijcie, głupcy w narodzie!
Kiedy zmądrzejecie, bezrozumni?
⁹ Nie ma usłyszeć Ten, który ucho wszczepił,
nie ma widzieć Ten, co utworzył oko,
¹⁰ czy nie ma karać Ten, co strofuje ludy,
Ten, który ludzi naucza mądrości?
¹¹ Pan zna myśli ludzkie:
że są one marnością.

¹² Szczęśliwy mąż, którego Ty wychowujesz, o Panie,
i prawem Twoim pouczasz,
¹³ by dać mu odpocząć w dniach nieszczęśliwych,
nim grób wykopią dla występnego.
¹⁴ Pan bowiem nie odpycha swego ludu
i nie porzuca swojego dziedzictwa;
¹⁵ lecz wyrok powróci do sprawiedliwości,
za nią [pójdą] wszyscy, co są prawego serca.

¹⁶ Kto wystąpi w mojej obronie przeciw niegodziwcom?
Kto mię zasłoni od złoczyńców?
¹⁷ Gdyby Pan mi nie udzielił pomocy,
wnet by moja dusza zamieszkała [w kraju] milczenia.
¹⁸ A kiedy myślę: „Moja noga się chwieje”,
wtedy mnie wspiera Twoja łaska, Panie!
¹⁹ Gdy się w moim sercu mnożą niepokoje,
Twoje pociechy mnie orzeźwiają.
²⁰ Co z Tobą ma wspólnego nieprawy trybunał,
który sprowadza nieszczęście wbrew Prawu?
²¹ Choć czyhają na życie sprawiedliwego,
chociaż potępiają krew niewinną:
²² na pewno Pan będzie mi obroną,
a Bóg mój skałą ucieczki.
²³ A tamtym za ich niegodziwość zapłaci;
i zgubi ich własna złośliwość,
nasz Pan Bóg ich zgubi.

Ewangelia wg św. Łukasza 8

Śladem Jezusa

¹ Następnie wędrował przez miasta i wsie, nauczając i głosząc Ewangelię o królestwie Bożym. A było z Nim Dwunastu ² oraz kilka kobiet, które uwolnił od złych duchów i od słabości: Maria, zwana Magdaleną, którą opuściło siedem złych duchów; ³ Joanna, żona Chuzy, zarządcy u Heroda; Zuzanna i wiele innych, które im usługiwały ze swego mienia.

Przypowieść o siewcy

⁴ Gdy zebrał się wielki tłum i z miast przychodzili do Niego; rzekł w przypowieściach: ⁵ „Siewca wyszedł siać ziarno. A gdy siał, jedno padło na drogę i zostało podeptane, a ptaki powietrzne wydziobały je. ⁶ Inne padło na skałę i gdy wzeszło, uschło, bo nie miało wilgoci. ⁷ Inne znowu padło między ciernie, a ciernie razem z nim wyrosły i zagłuszyły je.⁸ Inne w końcu padło na ziemię żyzną i gdy wzrosło, wydało plon stokrotny”. Przy tych słowach wołał: „Kto ma uszy do słuchania, niechaj słucha!”

Cel i wyjaśnienie przypowieści

⁹ Wtedy pytali Go Jego uczniowie, co oznacza ta przypowieść. ¹⁰ On rzekł: „Wam dano poznać tajemnice królestwa Bożego, innym zaś w przypowieściach, aby patrząc nie widzieli i słuchając nie rozumieli.
¹¹ Takie jest znaczenie przypowieści: Ziarnem jest słowo Boże. ¹² Tymi na drodze są ci, którzy słuchają słowa; potem przychodzi diabeł i zabiera słowo z ich serca, żeby nie uwierzyli i nie byli zbawieni. ¹³ Na skałę pada u tych, którzy, gdy usłyszą, z radością przyjmują słowo, lecz nie mają korzenia: wierzą do czasu, a w chwili pokusy odstępują. ¹⁴ To, co padło między ciernie, oznacza tych, którzy słuchają słowa, lecz potem odchodzą i przez troski, bogactwa i przyjemności życia bywają zagłuszeni i nie wydają owocu. ¹⁵ W końcu ziarno w żyznej ziemi oznacza tych, którzy wysłuchawszy słowa sercem szlachetnym i dobrym, zatrzymują je i wydają owoc przez swą wytrwałość.

Zadanie uczniów

¹⁶ Nikt nie zapala lampy i nie przykrywa jej garncem ani nie stawia pod łóżkiem; lecz stawia na świeczniku, aby widzieli światło ci, którzy wchodzą. ¹⁷ Nie ma bowiem nic ukrytego, co by nie miało być ujawnione, ani nic tajemnego, co by nie było poznane i na jaw nie wyszło. ¹⁸ Uważajcie więc, jak słuchacie. Bo kto ma, temu będzie dane; a kto nie ma, temu zabiorą i to, co mu się wydaje, że ma”.

Prawdziwi krewni Jezusa

¹⁹ Wtedy przyszli do Niego Jego Matka i bracia, lecz nie mogli dostać się do Niego z powodu tłumu. ²⁰ Oznajmiono Mu: „Twoja Matka i bracia stoją na dworze i chcą się widzieć z Tobą”. ²¹ Lecz On im odpowiedział: „Moją matką i moimi braćmi są ci, którzy słuchają słowa Bożego i wypełniają je”.

CUDA I NAUCZANIE

Burza na jeziorze

²² Pewnego dnia wsiadł ze swymi uczniami do łodzi i rzekł do nich: „Przeprawmy się na drugą stronę jeziora!” I odbili od brzegu. ²³ A gdy płynęli, zasnął. Wtedy spadł gwałtowny wicher na jezioro, tak że fale ich zalewały i byli w niebezpieczeństwie. ²⁴ Przystąpili więc do Niego i obudzili Go, wołając: „Mistrzu, Mistrzu, giniemy!” Lecz On wstał, rozkazał wichrowi i wzburzonej fali: uspokoiły się i nastała cisza. ²⁵ A do nich rzekł: „Gdzie jest wasza wiara?” Oni zaś przestraszeni i pełni podziwu mówili nawzajem do siebie: „Kim właściwie On jest, że nawet wichrom i wodzie rozkazuje, a są Mu posłuszne”.

Uzdrowienie opętanego

²⁶ I przypłynęli do kraju Gergezeńczyków, który leży naprzeciw Galilei. ²⁷ Gdy wyszedł na ląd, wybiegł Mu naprzeciw pewien człowiek, który był opętany przez złe duchy. Już od dłuższego czasu nie nosił ubrania i nie mieszkał w domu, lecz w grobach. ²⁸ Gdy ujrzał Jezusa, z krzykiem upadł przed Nim i zawołał: „Czego chcesz ode mnie, Jezusie, Synu Boga Najwyższego? Błagam Cię, nie dręcz mnie!” ²⁹ Rozkazywał bowiem duchowi nieczystemu, by wyszedł z tego człowieka. Bo już wiele razy porywał go, a choć wiązano go łańcuchami i trzymano w pętach, on rwał więzy, a zły duch pędził go na miejsca pustynne. ³⁰ A Jezus zapytał go: „Jak ci na imię?” On odpowiedział: „Legion”, bo wielu złych duchów weszło w niego. ³¹ Te prosiły Jezusa, żeby im nie kazał odejść do Czeluści. ³² A była tam duża trzoda świń, pasących się na górze. Prosiły Go więc [złe duchy], żeby im pozwolił wejść w nie. I pozwolił im. ³³ Wtedy złe duchy wyszły z człowieka i weszły w świnie, a trzoda ruszyła pędem po urwistym zboczu do jeziora i utonęła.
³⁴ Na widok tego, co zaszło, pasterze uciekli i rozpowiedzieli to w mieście i po zagrodach. ³⁵ Ludzie wyszli zobaczyć, co się stało. Przyszli do Jezusa i zastali człowieka, z którego wyszły złe duchy, ubranego i przy zdrowych zmysłach, siedzącego u nóg Jezusa. Strach ich ogarnął. ³⁶ A ci, którzy wiedzieli, opowiedzieli im, w jaki sposób opętany został uzdrowiony. ³⁷ Wtedy cała ludność okoliczna Gergezeńczyków prosiła Go, żeby odszedł od nich, ponieważ wielkim strachem byli przejęci. On więc wsiadł do łodzi i odpłynął z powrotem.
³⁸ Człowiek zaś, z którego wyszły złe duchy, prosił Go, żeby mógł zostać przy Nim. Lecz [Jezus] odprawił go słowami: ³⁹ „Wracaj do domu i opowiadaj wszystko, co Bóg uczynił z tobą”. Poszedł więc i głosił po całym mieście wszystko, co Jezus mu uczynił.

Kobieta cierpiąca na krwotok

⁴⁰ Gdy Jezus powrócił, tłum przyjął Go z radością, bo wszyscy Go wyczekiwali. ⁴¹ A oto przyszedł człowiek, imieniem Jair, który był przełożonym synagogi. Upadł Jezusowi do nóg i prosił Go, żeby zaszedł do jego domu. ⁴² Miał bowiem córkę jedynaczkę, liczącą około dwunastu lat, która była bliska śmierci.
Gdy Jezus tam szedł, tłumy napierały na Niego. ⁴³ A pewna kobieta od dwunastu lat cierpiała na upływ krwi; całe swe mienie wydała na lekarzy, a żaden nie mógł jej uleczyć. ⁴⁴ Podeszła z tyłu i dotknęła się frędzli Jego płaszcza, a natychmiast ustał jej upływ krwi. ⁴⁵ Lecz Jezus zapytał: „Kto się Mnie dotknął?” Gdy wszyscy się wypierali, Piotr powiedział: „Mistrzu, to tłumy zewsząd Cię otaczają i ściskają”. ⁴⁶ Lecz Jezus rzekł: „Ktoś się Mnie dotknął, bo poznałem, że moc wyszła ode Mnie”. ⁴⁷ Wtedy kobieta, widząc, że się nie ukryje, zbliżyła się drżąca i upadłszy przed Nim opowiedziała wobec całego ludu, dlaczego się Go dotknęła i jak natychmiast została uleczona. ⁴⁸ Jezus rzekł do niej: „Córko, twoja wiara cię ocaliła, idź w pokoju!”

Córka Jaira

⁴⁹ Gdy On jeszcze mówił, przyszedł ktoś z domu przełożonego synagogi i oznajmił: „Twoja córka umarła, nie trudź już Nauczyciela!” ⁵⁰ Lecz Jezus, słysząc to, rzekł: „Nie bój się; wierz tylko, a będzie ocalona”. ⁵¹ Gdy przyszedł do domu, nie pozwolił nikomu wejść z sobą, oprócz Piotra, Jakuba i Jana oraz ojca i matki dziecka. ⁵² A wszyscy płakali i żałowali jej. Lecz On rzekł: „Nie płaczcie, bo nie umarła, tylko śpi”. ⁵³ I wyśmiewali Go, wiedząc, że umarła. ⁵⁴ On zaś ująwszy ją za rękę rzekł głośno: „Dziewczynko, wstań!” ⁵⁵ Duch jej powrócił, i zaraz wstała. Polecił też, aby jej dano jeść. ⁵⁶ Rodzice jej osłupieli ze zdumienia, lecz On przykazał im, żeby nikomu nie mówili o tym, co się stało.