Biblia w rok – 1 sierpnia

Czytania na 1 sierpnia
Księga Tobiasza 3 – 4
Księga Przysłów 3
List św. Jakuba 3

*****

Księga Tobiasza 3 – 4

Modlitwa Tobiasza o śmierć

¹ Wtedy bardzo się zasmuciłem, wzdychałem i płakałem, i zacząłem wśród westchnień tak się modlić:
² Sprawiedliwy jesteś, Panie,
i wszystkie dzieła Twoje są sprawiedliwe.
Wszystkie Twoje drogi są miłosierdziem i prawdą,
Ty sądzisz świat.
³ A teraz, o Panie, wspomnij na mnie, wejrzyj,
nie karz mnie za grzechy moje
ani za zapomnienia moje,
ani za moich przodków,
którymi zgrzeszyliśmy wobec Ciebie.
⁴ Nie słuchaliśmy Twoich przykazań,
a Ty wydałeś nas na łup, niewolę i śmierć, na pośmiewisko
i na szyderstwa, i na wzgardę
u wszystkich narodów, wśród których nas rozproszyłeś.
⁵ Teraz więc liczne Twoje wyroki są prawdziwe,
wykonane nade mną za moje grzechy,
ponieważ nie wypełnialiśmy Twoich przykazań
aniśmy nie chodzili w prawdzie przed Tobą.
⁶ Teraz więc uczyń ze mną według Twego upodobania,
pozwól duchowi mojemu odejść ode mnie:
chcę odejść z ziemi i stać się [znowu] ziemią.
Ponieważ śmierć jest lepsza dla mnie niż życie,
albowiem słuchać muszę wyrzutów niesłusznych
i ogarnia mnie wielka boleść.
Panie, rozkaż, niech będę uwolniony od tej niedoli!
Pozwól mi udać się na miejsce wiecznego pobytu,
nie odwracaj Twego oblicza ode mnie, Panie,
ponieważ dla mnie lepiej jest umrzeć,
aniżeli przyglądać się wielkiej niedoli w moim życiu
i słuchać szyderstw.

Cierpienia i modlitwa Sary

⁷ Tego dnia Sara, córka Raguela z Ekbatany w Medii, również usłyszała słowa obelgi od jednej ze służących swojego ojca, ⁸ że była ona wydana za siedmiu mężów, których zabił zły duch Asmodeusz, zanim była razem z nimi, jak to jest właściwe dla żon. Służąca mówiła do niej: „To ty zabijasz swoich mężów. Oto już za siedmiu byłaś wydana i od żadnego nie otrzymałaś imienia. ⁹ Dlaczego nas karzesz za twoich mężów, skoro oni pomarli? Odejdź zatem z nimi, abyśmy już nigdy nie zobaczyli twego syna ani córki”. ¹⁰ Tego dnia była ona bardzo zmartwiona i zaczęła płakać. Wyszedłszy do górnej izby swojego ojca miała zamiar się powiesić. Jednak zaraz opamiętała się i rzekła: „Niechaj nie szydzą z mego ojca – mówiąc do niego: „Miałeś jedną umiłowaną córkę i ona z powodu nieszczęść się powiesiła”. Nie mogę wśród smutku przyprowadzać do Otchłani starości ojca mego. Będzie lepiej dla mnie nie powiesić się, lecz ubłagać Pana o śmierć, abym nie wysłuchiwała więcej obelg w moim życiu”. ¹¹ I wówczas wyciągnąwszy ramiona ku oknu, modliła się tymi słowami:
„Błogosławiony jesteś, miłosierny Boże,
i błogosławione Twoje imię na wieki,
i wszystkie Twoje dzieła niech Cię błogosławią na wieki!
¹² A teraz wznoszę moje oblicze
i zwracam me oczy ku Tobie.
¹³ Pozwól mi odejść z ziemi,
abym więcej nie słuchała obelg.
¹⁴ Ty wiesz, o Władco, że jestem czysta
od wszelkiej zmazy z mężczyzną.
¹⁵ Nie splamiłam mojego imienia
ani imienia mojego ojca
w kraju mojej niewoli.
Jestem jedyną córką mojego ojca
i nie ma on innego dziecka, które by po nim dziedziczyło,
ani nie ma on bliskiego po sobie,
ani nie zostaje mu żaden rodak,
dla którego miałabym siebie zachować jako [przyszłą] żonę.
Już siedmiu mężów straciłam,
na cóż miałabym żyć dłużej?
A jeśli nie podoba Ci się odebrać mi życia,
to wysłuchaj, Panie, jak mi ubliżają”.
¹⁶ I tej godziny modlitwa obojga została wysłuchana wobec majestatu Boga. ¹⁷ I został posłany Rafał, aby uleczyć obydwoje: Tobiasza, aby mu zdjąć bielmo z oczu, tak, aby oczyma swymi znowu oglądał światło Boże, i Sarę, córkę Raguela, aby ją dać Tobiaszowi, synowi Tobiasza, za żonę i odpędzić od niej złego ducha Asmodeusza, ponieważ Tobiaszowi przysługuje prawo otrzymać ją w dziedzictwie przed wszystkimi, którzy ją pragną poślubić. W tym czasie powrócił Tobiasz z podwórza swego domu. Także Sara, córka Raguela, zeszła z górnej izby.

Tobiasz młodszy i anioł Rafał

¹ Tego dnia Tobiasz przypomniał sobie o pieniądzach, które złożył u Gabaela w Raga w Medii. ² I mówił do siebie: „Przecież ja prosiłem o śmierć. Dlaczego nie mam zawołać mego syna i nie powiedzieć mu o tych pieniądzach, zanim umrę?” ³ I zawołał swego syna Tobiasza, który przyszedł do niego. I rzekł mu: „Spraw mi piękny pogrzeb! Szanuj swoją matkę i nie zapomnij o niej przez wszystkie dni jej życia! Czyń to, co jej się będzie podobać, i nie zasmucaj jej duszy żadnym twoim uczynkiem! ⁴ Przypomnij sobie, dziecko, na jakie liczne niebezpieczeństwa była ona narażona z powodu ciebie, gdy cię w łonie swoim nosiła. A kiedy umrze, pogrzeb ją obok mnie w jednym grobie! ⁵ Pamiętaj, dziecko, na Pana przez wszystkie dni twoje! Nie popełniaj dobrowolnie grzechu i nie przestępuj nigdy Jego przykazań! Przez wszystkie dni twojego życia spełniaj uczynki miłosierne i nie chodź drogami nieprawości, ⁶ ponieważ ci, którzy właściwie postępują, doznają powodzenia we wszystkich swych czynach. ⁷ A wszystkim, którzy postępują sprawiedliwie, dawaj jałmużnę z majętności swojej i niech oko twoje nie będzie skąpe w czynieniu jałmużny! Nie odwracaj twarzy od żadnego biedaka, a nie odwróci się od ciebie oblicze Boga. ⁸ Jak ci tylko starczy, według twojej zasobności dawaj z niej jałmużnę! Będziesz miał mało – daj mniej, ale nie wzbraniaj się dawać jałmużny nawet z niewielkiej własności! ⁹ Tak zaskarbisz sobie wielkie dobra na dzień potrzebny, ¹⁰ ponieważ jałmużna wybawia od śmierci i nie pozwala wejść do ciemności. ¹¹ Jałmużna bowiem jest wspaniałym darem dla tych, którzy ją dają przed obliczem Najwyższego. ¹² Strzeż się, dziecko, wszelkiej rozpusty, a przede wszystkim weź sobie żonę z potomstwa twych przodków! Nie bierz żony obcej, która nie byłaby z pokolenia twojego ojca, ponieważ jesteśmy synami proroków. Wspomnij sobie, dziecko, z przeszłości, że Noe, Abraham, Izaak, Jakub, przodkowie nasi, wszyscy wzięli żony z pokrewieństwa swego i dlatego byli błogosławieni w dzieciach swoich, a ich potomstwo posiądzie ziemię. ¹³ A teraz, dziecko, kochaj twoich braci i nie wynoś się w sercu swoim nad twych krewnych ani nad synów, ani nad córki twego narodu i wybierz sobie z nich żonę, ponieważ w pysze jest wiele zepsucia i niegodziwości, a w próżniactwie ubytek i wielka bieda. Albowiem próżniactwo jest matką głodu. ¹⁴ Zarobku jakiegokolwiek człowieka, który by pracował u ciebie, nie zatrzymuj do jutra, a wypłacaj natychmiast. A jeśli będziesz służył Bogu, On tobie odpłaci. Uważaj na siebie, dziecko, we wszystkich swoich uczynkach i bądź dobrze wychowany w całym swoim postępowaniu! ¹⁵ Czym sam się brzydzisz, nie czyń tego nikomu! Nie pij wina aż do upicia się i niech pijaństwo nie idzie z tobą w drogę! ¹⁶ Udzielaj twego chleba głodnemu, a szat swoich użycz nagim! Ze wszystkiego, co ci zbywa, dawaj jałmużnę, a oko twoje niech nie będzie skąpe, gdy ją dajesz. ¹⁷ Kładź chleby twoje na grobie sprawiedliwych, ale grzesznikom nie dawaj. ¹⁸ Szukaj rady u każdego mądrego i nie gardź żadną pożyteczną radą. ¹⁹ W każdej chwili uwielbiaj Pana Boga i proś Go, aby drogi twoje były proste i aby doszły do skutku wszystkie twoje zamiary i pragnienia, ponieważ żaden naród nie posiada mądrości, lecz wszystko, co dobre, daje sam Pan i kogo Pan chce, tego upokarza, jak chce. A teraz, dziecko, pamiętaj na moje zalecenia i nie wymazuj ich z serca! ²⁰ Teraz powiadamiam cię, dziecko, że złożyłem dziesięć talentów srebra u Gabaela, syna Gabriego, w Raga w Medii. ²¹ Nie bój się, dziecko, żeśmy zbiednieli. Ty masz wielkie bogactwa, jeśli ty Boga się będziesz bał i będziesz unikał każdego grzechu, i czynił, co dobre jest przed Panem, Bogiem twoim”.

Księga Przysłów 3

Trzymaj się Boga!

Wezwanie

¹ Synu mój, nie zapomnij mych nauk,
twoje serce niech strzeże nakazów,
² bo wiele dni i lat życia
i pełnię ci szczęścia przyniosą:
³ Niech miłość i wierność cię strzeże;
przymocuj je sobie do szyi,
na tablicy serca je zapisz,
⁴ a znajdziesz życzliwość i łaskę
w oczach Boga i ludzi.

Ufność w Bogu

⁵ Z całego serca Bogu zaufaj,
nie polegaj na swoim rozsądku,
⁶ myśl o Nim na każdej drodze,
a On twe ścieżki wyrówna.

Bojaźń Boża

⁷ Nie bądź mądrym we własnych oczach,
Boga się bój, zła unikaj:
⁸ to ciału zapewni zdrowie,
a pokrzepienie twym kościom.

Służba Boża

⁹ Czcij Pana [ofiarą] z twego mienia
i pierwocinami całego dochodu,
¹⁰ a twoje spichrze napełnią się zbożem
i tłocznie przeleją się moszczem.

Zdaj się na Boga

¹¹ Upomnieniem Pańskim nie gardź, mój synu,
nie odrzucaj ze wstrętem strofowań.
¹² Bowiem karci Pan, kogo miłuje,
jak ojciec syna, którego lubi.

Wartość mądrości

Bezcenny skarb

13 Szczęśliwy, kto mądrość osiągnął,
mąż, który nabył rozwagi:
¹⁴ bo lepiej ją posiąść niż srebro,
ją raczej nabyć niż złoto,
¹⁵ zdobycie jej lepsze od pereł,
nie równe jej żadne klejnoty.

Źródło dobra

¹⁶ W prawicy swej trzyma ona dni długie,
w lewicy – bogactwo, pomyślność;
¹⁷ jej drogi drogami miłymi,
ku szczęściu wiodą wszystkie jej ścieżki.
¹⁸ Dla tego, co strzeże jej, drzewem jest życia,
a kto się jej trzyma – szczęśliwy.
¹⁹ Pan umocnił ziemię mądrością,
niebiosa utwierdził rozumem.
²⁰ Przez Jego wiedzę wytrysły odmęty,
a rosę spuszczają obłoki.

Zapewnienie bezpieczeństwa

²¹ Przezorności, rozwagi, strzeż, mój synu,
niech one ci z oczu nie schodzą,
²² a życiem twej duszy się staną,
wdzięczną ozdobą dla szyi.
²³ I drogą swą pójdziesz bezpiecznie,
bo noga się twoja nie potknie;
²⁴ gdy spoczniesz, nie zaznasz trwogi,
zaśniesz, a sen twój będzie przyjemny.
²⁵ Nagły strach cię nie przerazi
ni klęska, gdy dotknie przewrotnych;
²⁶ bo z tobą jest Pan,
przed sidłem twą nogę ochroni.

Pouczenia społeczne

Miłość bliźniego

²⁷ Pracownikom nie odmawiaj zapłaty,
gdy masz możność działania.
²⁸ Nie mów bliźniemu: „Idź sobie, przyjdź później,
dam jutro” – gdy możesz dać zaraz.
²⁹ Nie spiskuj przeciw bliźniemu,
gdy mieszka przy tobie beztrosko.
³⁰ Niesłusznie nie sprzeczaj się z nikim,
o ile ci zła nie wyrządził.

Bóg karze za krzywdy

³¹ Nie zazdrość krzywdzicielowi,
nie skłaniaj się ku jego drogom,
³² bo Pan się brzydzi przewrotnym,
a z wiernymi obcuje przyjaźnie.
³³ Przekleństwo Pańskie na domu występnego,
On błogosławi mieszkanie uczciwych;
³⁴ On się naśmiewa z szyderców,
a pokornym udziela swej łaski.
³⁵ Mądrzy dostąpią chwały,
udziałem głupich jest hańba.

List św. Jakuba 3

Grzechy języka

¹ Niech zbyt wielu z was nie uchodzi za nauczycieli, moi bracia, bo wiecie, iż tym bardziej surowy czeka nas sąd. ² Wszyscy bowiem często upadamy. Jeśli kto nie grzeszy mową, jest mężem doskonałym, zdolnym utrzymać w ryzach także całe ciało. ³ Jeżeli przeto zakładamy koniom wędzidła do pysków, by nam były posłuszne, to kierujemy całym ich ciałem. ⁴ Oto nawet okrętom, choć tak są potężne i tak silnymi wichrami miotane, niepozorny ster nadaje taki kierunek, jak odpowiada woli sternika. ⁵ Tak samo język, mimo że jest małym członkiem, ma powód do wielkich przechwałek. Oto mały ogień, a jak wielki las podpala. ⁶ Tak i język jest ogniem, sferą nieprawości. Język jest wśród wszystkich naszych członków tym, co bezcześci całe ciało i sam trawiony ogniem piekielnym rozpala krąg życia. ⁷ Wszystkie bowiem gatunki zwierząt i ptaków, gadów i stworzeń morskich można ujarzmić i rzeczywiście ujarzmiła je natura ludzka. ⁸ Języka natomiast nikt z ludzi nie potrafi okiełznać, to zło niestateczne, pełne zabójczego jadu. ⁹ Przy jego pomocy wielbimy Boga i Ojca i nim przeklinamy ludzi, stworzonych na podobieństwo Boże. ¹⁰ Z tych samych ust wychodzi błogosławieństwo i przekleństwo. Tak być nie może, bracia moi! ¹¹ Czyż z tej samej szczeliny źródła wytryska woda słodka i gorzka? ¹² Czy może, bracia moi, drzewo figowe rodzić oliwki albo winna latorośl figi? Także słone źródło nie może wydać słodkiej wody.

Prawdziwa mądrość

¹³ Kto spośród was jest mądry i rozsądny? Niech wykaże się w swoim nienagannym postępowaniu uczynkami dokonanymi z łagodnością właściwą mądrości! ¹⁴ Natomiast jeżeli żywicie w sercach waszych gorzką zazdrość i skłonność do kłótni, to nie przechwalajcie się i nie sprzeciwiajcie się kłamstwem prawdzie! ¹⁵ Nie na tym polega zstępująca z góry mądrość, ale mądrość ziemska, zmysłowa i szatańska. ¹⁶ Gdzie bowiem zazdrość i żądza sporu, tam też bezład i wszelki występek. ¹⁷ Mądrość zaś [zstępująca] z góry jest przede wszystkim czysta, dalej, skłonna do zgody, ustępliwa, posłuszna, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, wolna od względów ludzkich i obłudy. ¹⁸ Owoc zaś sprawiedliwości sieją w pokoju ci, którzy zaprowadzają pokój.