Biblia w rok – 26 października

Czytania na 26 października
Księga Jeremiasza 37 – 38
Księga Psalmów 119,121-176
Ewangelia wg św. Mateusza 15

*****

Księga Jeremiasza 37 – 38

Wysłannicy Sedecjasza u Jeremiasza

¹ W miejsce Jechoniasza, syna Jojakima, władzę objął Sedecjasz. Ustanowił go królem nad ziemią judzką król babiloński, Nabuchodonozor. ² Ani on, ani jego dworzanie, ani lud ziemi nie słuchali słów Pana, jakie im mówił za pośrednictwem proroka Jeremiasza.
³ Król Sedecjasz posłał Jukala, syna Szelemiasza, i Sofoniasza, syna Maasejasza, kapłana, do proroka Jeremiasza, by powiedzieli: ⁴ „Módl się za nas do Pana, Boga naszego!” Jeremiasz zaś chodził swobodnie wśród ludu; jeszcze nie wtrącono go do więzienia. ⁵ Wojsko faraona wyruszyło tymczasem z Egiptu. Gdy usłyszeli tę nowinę Chaldejczycy oblegający Jerozolimę, odstąpili od niej.
⁶ Prorok zaś Jeremiasz otrzymał następujące słowo Pańskie: ⁷ „To mówi Pan, Bóg Izraela: Tak powiecie królowi judzkiemu, który was posłał do Mnie po radę. Oto wojsko faraona, które spieszy wam z pomocą, wróci do swego kraju, do Egiptu. ⁸ Chaldejczycy zaś powrócą i podejmą walkę przeciw temu miastu, zdobędą je i spalą ogniem. ⁹ To mówi Pan: Nie zwódźcie samych siebie, powtarzając: „Z pewnością odejdą Chaldejczycy!” Albowiem nie odejdą. ¹⁰ Nawet gdybyście pobili całe wojsko Chaldejczyków walczących z wami, tak że zostałoby z nich jedynie niewielu rannych, to każdy z nich podniósłby się ze swego namiotu, by wydać to miasto na pastwę ognia”.

Uwięzienie Jeremiasza

¹¹ Tymczasem gdy wojsko chaldejskie odstąpiło od Jerozolimy z powodu wojska faraona, ¹² Jeremiasz chciał wyjść z Jerozolimy i udać się do ziemi Beniamina, by tam dokonać podziału majątku wśród swoich. ¹³ Gdy przybył do Bramy Beniamina, gdzie się znajdował dowódca straży imieniem Jirijjasz, syn Szelemiasza, syna Chananiasza, ten zatrzymał proroka Jeremiasza, mówiąc: „Przechodzisz do Chaldejczyków!” ¹⁴ Jeremiasz zaś odrzekł: „Nieprawda! Nie przechodzę do Chaldejczyków”. Ale ten go nie słuchał. Jirijjasz pochwycił Jeremiasza i zaprowadził przed przywódców. ¹⁵ Przywódcy się rozgniewali na Jeremiasza i bili go, następnie wtrącili do więzienia w domu Jonatana, kanclerza, który zamienili na więzienie. ¹⁶ Jeremiasz więc dostał się do sklepionego lochu i pozostawał tam przez dłuższy czas.

Sedecjasz interweniuje na rzecz Jeremiasza

¹⁷ Następnie posłał król Sedecjasz, by go przyprowadzono. Król wypytywał się go potajemnie w swoim domu, mówiąc: „Czy masz słowo od Pana?” Jeremiasz zaś odrzekł: „Mam”. I powiedział: „Będziesz wydany w ręce króla babilońskiego”. ¹⁸ I rzekł Jeremiasz do króla Sedecjasza: „Co zawiniłem tobie, twoim dworzanom i temu ludowi, że wtrąciliście mnie do więzienia? ¹⁹ Gdzie są wasi prorocy, którzy przepowiadali wam: „Nie nadejdzie król babiloński przeciw wam i przeciw temu krajowi”? ²⁰ Teraz zaś posłuchaj, proszę, panie mój, królu! Niech błaganie moje cię poruszy! Nie odsyłaj mnie do domu Jonatana, kanclerza, bym tam nie umarł”. ²¹ Król Sedecjasz wydał rozkaz, by trzymano Jeremiasza pod strażą w wartowni by dawano mu po bochenku chleba dziennie z ulicy piekarzy, dopóki nie wyczerpie się chleb w mieście. I pozostał Jeremiasz na dziedzińcu w wartowni.

Jeremiasz w cysternie

¹ Szefatiasz, syn Matana, Godoliasz, syn Paszchura, Jukal, syn Szelemiasza, i Paszchur, syn Malkiasza, usłyszeli słowa, które Jeremiasz mówił do całego ludu: ² „To mówi Pan: Kto pozostanie w tym mieście, umrze od miecza, głodu i zarazy; kto zaś przejdzie do Chaldejczyków, pozostanie przy życiu. Jako zdobycz będzie miał swoje własne życie i utrzyma je. ³ To mówi Pan: Miasto to zostanie nieuchronnie wydane w ręce wojska króla babilońskiego, który je zdobędzie”. ⁴ Przywódcy więc powiedzieli do króla: „Niech umrze ten człowiek, bo naprawdę obezwładnia on ręce żołnierzy, którzy pozostali w tym mieście, i ręce całego ludu, gdy mówi do nich podobne słowa. Człowiek ten nie szuka przecież pomyślności dla tego ludu, lecz nieszczęścia”. ⁵ Król Sedecjasz odrzekł: „Oto jest w waszych rękach!” Nie mógł bowiem król nic uczynić przeciw nim. ⁶ Wzięli więc Jeremiasza i wtrącili go, spuszczając na linach, do cysterny Malkiasza, syna królewskiego, która się znajdowała na dziedzińcu wartowni. W cysternie zaś nie było wody, lecz błoto; zanurzył się więc Jeremiasz w błocie.

Interwencja Ebedmeleka na rzecz Jeremiasza

⁷ Skoro usłyszał Kuszyta Ebedmelek, jeden z dworzan domu królewskiego, że wrzucono Jeremiasza do cysterny – król przebywał właśnie w Bramie Beniamina – ⁸ wyszedł z domu królewskiego i rzekł do króla: ⁹ „Panie mój, królu! Źle zrobili ci ludzie, tak postępując z prorokiem Jeremiaszem i wrzucając go do cysterny. Przecież umrze z głodu w tym miejscu, zwłaszcza że nie ma już chleba w mieście”. ¹⁰ Rozkazał król Kuszycie Ebedmelekowi: „Weź sobie stąd trzech ludzi i wyciągnij proroka Jeremiasza z cysterny, zanim umrze”. ¹¹ Ebedmelek zabrał ludzi z sobą, poszedł do domu królewskiego, do szatni zapasowej, wziął stamtąd podartą odzież oraz znoszone szaty i spuścił je na linach Jeremiaszowi do cysterny.¹² I rzekł Ebedmelek do Jeremiasza: „Podłóżże sobie podartą odzież i znoszone szaty pod pachy swoich ramion, pod liny!” Jeremiasz uczynił to. ¹³ Wydobyli więc Jeremiasza na linach i wyciągnęli z cysterny; i przebywał Jeremiasz w wartowni na dziedzińcu.

Ostatnie spotkanie Jeremiasza z Sedecjaszem

¹⁴ Król Sedecjasz posłał, by przyprowadzono proroka Jeremiasza do niego, przy trzecim wejściu do domu Pańskiego. Król powiedział do Jeremiasza: „Zapytam cię o jedną rzecz; nie ukrywaj nic przede mną!” ¹⁵ I rzekł Jeremiasz do Sedecjasza: „Jeżeli ci powiem, każesz mnie z pewnością zabić, jeśli zaś dam tobie radę, nie usłuchasz mnie”. ¹⁶ Przysiągł więc król Sedecjasz potajemnie Jeremiaszowi tymi słowami: „Na życie Pana, który nam dał to życie, nie każę cię zabić ani nie wydam cię w ręce ludzi nastających na twe życie!” ¹⁷ Jeremiasz powiedział wtedy do Sedecjasza: „To mówi Pan, Bóg Zastępów, Bóg Izraela. Jeżeli dobrowolnie wyjdziesz do dowódców króla babilońskiego, uratujesz swoje życie, a miasto to nie ulegnie pożodze ognia; ty zaś będziesz żył wraz ze swą rodziną. ¹⁸ Jeżeli zaś nie wyjdziesz do dowódców króla babilońskiego, miasto to dostanie się w ręce Chaldejczyków, którzy spalą je ogniem; ty zaś nie ujdziesz ich ręki”. ¹⁹ Król Sedecjasz powiedział do Jeremiasza: „Obawiam się mieszkańców Judy, którzy przeszli do Chaldejczyków, by czasem mnie nie wydano w ich ręce i by mnie nie wyszydzili”. ²⁰ Jeremiasz jednak odrzekł: „Nie wydadzą. Posłuchaj, proszę, głosu Pana w sprawie, o której ci mówiłem, a wyjdzie ci to na dobre i pozostaniesz przy życiu. ²¹ Jeżeli zaś odmówisz poddania się, taką scenę pokazał mi Pan: ²² Oto wszystkie kobiety, jakie pozostały w domu królewskim, prowadzone do dowódców króla babilońskiego, wołają:
„Zwiedli cię i otumanili
twoi dobrzy przyjaciele.
Nogi twoje ugrzęzły w błocie,
oni zaś uciekli”.
²³ Wszystkie twoje żony i twoi synowie zostaną zaprowadzeni do Chaldejczyków, a i ty nie ujdziesz ich rąk. Pochwyci cię bowiem król babiloński, a miasto to zostanie spalone ogniem”. ²⁴ Sedecjasz zaś rzekł do Jeremiasza: „Niech nikt nie wie o tej rozmowie, a nie umrzesz. ²⁵ Gdy usłyszą przywódcy, że rozmawiałem z tobą, przyjdą do ciebie i rzekną: „Powiedz nam, proszę, co mówiłeś do króla? Nic nie ukrywaj przed nami, bo inaczej zabijemy cię! A co mówił król?” ²⁶ Wtedy powiesz im: „Przedłożyłem królowi swą prośbę, żeby mnie znów nie posłał do domu Jonatana, abym tam nie umarł””. ²⁷ Rzeczywiście przyszli do Jeremiasza wszyscy przywódcy, by go wypytywać. Odpowiedział im zatem ściśle według polecenia króla, tak że pozostawili go w spokoju; nie rozeszła się bowiem ta sprawa. ^28a Jeremiasz przebywał nadal w wartowni aż do dnia zdobycia Jerozolimy.
^28b Gdy Jerozolima została zdobyta…

Księga Psalmów 119,121-176

Ain
¹²¹ Wykonuję prawo i sprawiedliwość:
nie wydawaj mię moim ciemięzcom!
¹²² Chroń swego sługę dla [jego] dobra,
aby nie uciskali mię zuchwalcy.
¹²³ Moje oczy ustają wypatrując Twojej pomocy
i sprawiedliwej Twej mowy.
¹²⁴ Postąp ze sługą swoim według swej łaskawości
i naucz mnie Twoich ustaw!
¹²⁵ Jestem Twoim sługą, daj mi zrozumienie,
bym poznał Twoje napomnienia.
¹²⁶ Dla Pana czas już jest działać:
pogwałcili Twoje Prawo.
¹²⁷ Przeto miłuję Twoje przykazania
bardziej niż złoto, niż złoto najczystsze.
¹²⁸ Dlatego kieruję się wszystkimi Twoimi postanowieniami
i nienawidzę wszelkiej drogi fałszu.

Pe
¹²⁹ Twoje napomnienia są przedziwne,
dlatego przestrzega ich moja dusza.
¹³⁰ Przystępność Twoich słów oświeca
i naucza niedoświadczonych.
¹³¹ Otwieram swe usta i chłonę powietrze,
bo pragnę Twoich przykazań.
¹³² Zwróć się do mnie i zmiłuj się nade mną,
tak jak postępujesz z tymi, co imię Twe miłują.
¹³³ Moje kroki umocnij Twoją mową,
niech nie panuje we mnie żadna niegodziwość!
¹³⁴ Wyzwól mię z ludzkiego ucisku,
a będę strzegł Twych postanowień.
¹³⁵ Okaż światło Twojego oblicza Twemu słudze
i naucz mię Twoich ustaw!
¹³⁶ Strumienie łez płyną z mych oczu,
bo nie zachowano Twojego Prawa.

Sade
¹³⁷ O Panie, jesteś sprawiedliwy
i wyrok Twój jest słuszny.
¹³⁸ Swoje postanowienia dałeś sprawiedliwie
i z pełną wiernością.
¹³⁹ Gorliwość mię pożera,
bo moi przeciwnicy zapominają o Twoich słowach.
¹⁴⁰ W ogniu wypróbowana jest Twoja mowa
i sługa Twój ją miłuje.
¹⁴¹ Ja jestem mały i wzgardzony:
nie zapominam o Twych postanowieniach.
¹⁴² Twa sprawiedliwość to wieczna sprawiedliwość,
a Prawo Twoje jest prawdą.
¹⁴³ Spadły na mnie strapienia i ucisk,
rozkoszą moją są Twoje przykazania.
¹⁴⁴ Sprawiedliwość Twoich napomnień trwa na wieki:
daj mi zrozumienie, abym żył.

Kof
¹⁴⁵ Z całego serca wołam:
wysłuchaj mię, Panie,
chcę zachować Twoje ustawy.
¹⁴⁶ Wołam do Ciebie – wybaw mię,
a będę strzegł Twych napomnień.
¹⁴⁷ Przychodzę o świcie i błagam;
pokładam ufność w Twoich słowach.
¹⁴⁸ Moje oczy się budzą przed nocnymi strażami,
aby rozważać Twą mowę.
¹⁴⁹ Usłysz mój głos, o Panie, w swojej łaskawości
i daj mi życie zgodne z Twym wyrokiem.
¹⁵⁰ Zbliżają się niegodziwi moi prześladowcy:
dalecy oni od Prawa Twojego.
¹⁵¹ Jesteś blisko, o Panie,
i wszystkie Twoje przykazania są prawdą.
¹⁵² Od dawna wiem z Twoich upomnień,
że ustaliłeś je na wieki.

Resz
¹⁵³ Wejrzyj na moją nędzę i wyzwól mnie,
bo nie zapomniałem Twojego Prawa.
¹⁵⁴ Broń mojej sprawy i wybaw mię;
według Twej mowy obdarz mię życiem!
¹⁵⁵ Zbawienie jest daleko od występnych,
bo nie dbają o Twoje ustawy.
¹⁵⁶ Liczne są Twe zmiłowania, o Panie,
obdarz mnie życiem według Twych wyroków!
¹⁵⁷ Wielu mię prześladuje i trapi:
nie uchylam się od Twoich upomnień.
¹⁵⁸ Widzę odstępców i wstręt mnie ogarnia,
bo mowy Twojej nie strzegą.
¹⁵⁹ Patrz, miłuję Twoje postanowienia;
Panie, w Twojej łaskawości obdarz mnie życiem!
¹⁶⁰ Podstawą Twego słowa jest prawda,
i wieczny jest każdy Twój sprawiedliwy wyrok.

Szin
¹⁶¹ Możni prześladują mnie bez powodu,
moje zaś serce odczuwa lęk przed Twoimi słowami.
¹⁶² Raduje się z mów Twoich
jak ten, co zdobył wielki łup.
¹⁶³ Nienawidzę i wstręt czuję do kłamstwa,
a Prawo Twoje miłuję.
¹⁶⁴ Siedemkroć na dzień wysławiam Ciebie
z powodu sprawiedliwych Twych wyroków.
¹⁶⁵ Obfity pokój dla miłujących Twe Prawo,
nie spotka [ich] żadne potknięcie.
¹⁶⁶ Czekam, o Panie, Twojej pomocy
i wypełniam Twoje przykazania.
¹⁶⁷ Moja dusza strzeże Twych napomnień
i bardzo je miłuje.
¹⁶⁸ Przestrzegam Twoich postanowień i napomnień,
bo wszystkie moje drogi są przed Tobą.

Taw
¹⁶⁹ Niech wołanie moje dojdzie
do Ciebie, o Panie;
przez swoje słowo daj mi zrozumienie!
¹⁷⁰ Niech dojdzie do Ciebie moja modlitwa,
wyzwól mię zgodnie z Twym słowem!
¹⁷¹ Niechaj moje wargi zabrzmią hymnem,
bo nauczasz mię swoich ustaw!
¹⁷² Niechaj mój język opiewa Twą mowę,
bo wszystkie Twoje przykazania są sprawiedliwe.
¹⁷³ Twoja ręka niech mi będzie pomocą,
bo wybrałem Twoje postanowienia.
¹⁷⁴ Pragnę Twojej pomocy, o Panie,
a prawo Twoje jest moją rozkoszą.
¹⁷⁵ Niech żyje moja dusza i niech chwali Ciebie,
niech mnie wspierają Twoje wyroki!
¹⁷⁶ Błądzę jak owca, która zginęła;
szukaj swego sługi,
bo nie zapominam o Twoich nakazach.

Ewangelia wg św. Mateusza 15

Spór o tradycję

¹ Wtedy przyszli do Jezusa faryzeusze i uczeni w Piśmie z Jerozolimy z zapytaniem: ² „Dlaczego Twoi uczniowie postępują wbrew tradycji starszych? Bo nie myją sobie rąk przed jedzeniem”. ³ On im odpowiedział: „Dlaczego i wy przestępujecie przykazanie Boże dla waszej tradycji? ⁴ Bóg przecież powiedział: Czcij ojca i matkę oraz: Kto złorzeczy ojcu lub matce, niech śmierć poniesie. ⁵ Wy zaś mówicie: „Kto by oświadczył ojcu lub matce: Darem [złożonym w ofierze] jest to, co dla ciebie miało być wsparciem ode mnie, ⁶ ten nie potrzebuje czcić swego ojca ni matki”. I tak ze względu na waszą tradycję znieśliście przykazanie Boże. ⁷ Obłudnicy, dobrze powiedział o was prorok Izajasz:
⁸ Ten lud czci Mnie wargami,
lecz sercem swym daleko jest ode Mnie.
⁹ Ale czci mnie na próżno,
ucząc zasad podanych przez ludzi”.

Prawdziwa nieczystość

¹⁰ Potem przywołał do siebie tłum i rzekł do niego: „Słuchajcie i chciejcie zrozumieć. ¹¹ Nie to, co wchodzi do ust, czyni człowieka nieczystym, ale co z ust wychodzi, to go czyni nieczystym”. ¹² wtedy przystąpili do Niego uczniowie i rzekli: „Wiesz, że faryzeusze zgorszyli się, gdy usłyszeli to powiedzenie?” ¹³ On zaś odrzekł: „Każda roślina, której nie sadził mój Ojciec niebieski, będzie wyrwana. ¹⁴ Zostawcie ich! To są ślepi przewodnicy ślepych. Lecz jeśli ślepy ślepego prowadzi, obaj w dół wpadną”.
¹⁵ Wtedy Piotr zabrał głos i rzekł do Niego: „Wytłumacz nam tę przypowieść!”. ¹⁶ On rzekł: „To i wy jeszcze niepojętni jesteście? ¹⁷ Nie rozumiecie, że wszystko, co wchodzi do ust, do żołądka idzie i wydala się na zewnątrz. ¹⁸ Lecz to, co z ust wychodzi, pochodzi z serca, i to czyni człowieka nieczystym. ¹⁹ Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwa, czyny nierządne, kradzieże, fałszywe świadectwa, przekleństwa. ²⁰ To właśnie czyni człowieka nieczystym. To zaś, że się je nie umytymi rękami, nie czyni człowieka nieczystym”.

Wiara kobiety kananejskiej

²¹ Potem Jezus odszedł stamtąd i podążył w stronę Tyru i Sydonu. ²² A oto kobieta kananejska, wyszedłszy z tamtych okolic, wołała: „Ulituj się nade mną, Panie, Synu Dawida! Moja córka jest ciężko dręczona przez złego ducha”. ²³ Lecz On nie odezwał się do niej ani słowem. Na to podeszli Jego uczniowie i prosili Go: „Odpraw ją, bo krzyczy za nami!”²⁴ Lecz On odpowiedział: „Jestem posłany tylko do owiec, które poginęły z domu Izraela”. ²⁵ A ona przyszła, upadła przed Nim i prosiła: „Panie, dopomóż mi!” ²⁶ On jednak odparł: „Niedobrze jest zabrać chleb dzieciom a rzucić psom”. ²⁷ A ona odrzekła: „Tak, Panie, lecz i szczenięta jedzą z okruszyn, które spadają ze stołów ich panów”. ²⁸ Wtedy Jezus jej odpowiedział: „O niewiasto wielka jest twoja wiara; niech ci się stanie, jak chcesz!” Od tej chwili jej córka była zdrowa.

Uzdrowienia nad jeziorem

²⁹ Stamtąd podążył Jezus dalej i przyszedł nad Jezioro Galilejskie. Wszedł na górę i tam siedział. ³⁰ I przyszły do Niego wielkie tłumy, mając z sobą chromych, ułomnych, niewidomych, niemych i wielu innych, i położyli ich u nóg Jego, a On ich uzdrowił. ³¹ Tłumy zdumiewały się widząc, że niemi mówią, ułomni są zdrowi, chromi chodzą, niewidomi widzą. I wielbiły Boga Izraela.

Drugie rozmnożenie chleba

³² Lecz Jezus przywołał swoich uczniów i rzekł: „Żal Mi tego tłumu! Już trzy dni trwają przy Mnie, a nie mają co jeść. Nie chcę ich puścić zgłodniałych, żeby kto nie zasłabł w drodze”. ³³ Na to rzekli Mu uczniowie: „Skąd tu na pustkowiu weźmiemy tyle chleba żeby nakarmić takie mnóstwo?” ³⁴ Jezus zapytał ich: „Ile macie chlebów?” Odpowiedzieli: „Siedem i parę rybek”. ³⁵ Polecił ludowi usiąść na ziemi; ³⁶ wziął siedem chlebów i ryby, i odmówiwszy dziękczynienie, połamał, dawał uczniom, uczniowie zaś tłumom. ³⁷ Jedli wszyscy do sytości, a pozostałych ułomków zebrano jeszcze siedem pełnych koszów. ³⁸ Tych zaś, którzy jedli, było cztery tysiące mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci. ³⁹ Potem odprawił tłumy, wsiadł do łodzi i przybył w granice Magedan.