Biblia w rok – 5 maja

Czytania na 5 maja
1 Księga Samuela 13 – 14
Mądrość Syracha 35
1 List do Koryntian 13

*******

1 Księga Samuela 13 – 14

Początek wojen z Filistynami

¹ Saul miał… lat, gdy został królem, a dwa lata panował nad Izraelem. ² Saul wybrał sobie trzy tysiące ludzi z Izraelitów. Dwa tysiące pozostało przy Saulu w Mikmas i na wzgórzu Betel, tysiąc zaś przy Jonatanie w Gibea Beniamina, a resztę wojska rozpuścił do domów. ³ Jonatan pobił załogę filistyńską, która była w Geba. Usłyszeli to Filistyni. Saul oznajmił o tym głosem trąby w całym kraju, mówiąc: „Niech usłyszą o tym Hebrajczycy!” ⁴ Wszyscy Izraelici usłyszeli to, co mówiono: Saul pobił załogę filistyńską, a Izrael z tego powodu znienawidzony został przez Filistynów. Zwołano lud, aby wyruszył za Saulem do Gilgal. ⁵ Również i Filistyni zgromadzili się do walki przeciw Izraelowi: trzy tysiące rydwanów i sześć tysięcy konnicy, piechoty zaś było tak wiele, jak piasku nad brzegiem morza. Przybywszy rozłożyli obóz w Mikmas, po wschodniej stronie Bet-Awen. ⁶ Kiedy Izraelici spostrzegli, że są w niebezpieczeństwie, jako że gromada podeszła już blisko, pochowali się w jaskiniach, rozpadlinach, skałach, dołach i cysternach.
⁷ Hebrajczycy tymczasem przeprawili się przez Jordan do ziemi Gada i Gileadu. Ponieważ Saul był w Gilgal, odchodził od niego cały naród strwożony. ⁸ Siedem dni czekał, stosownie do terminu podanego przez Samuela. Samuel nie przychodził jednak do Gilgal, dlatego odchodził lud od Saula. ⁹ Wtedy Saul rzekł: „Przygotujcie mi całopalenie i ofiarę biesiadną”. I złożył całopalenie. ¹⁰ Zaledwie skończył składać całopalenie, przybył właśnie Samuel. Saul wyszedł naprzeciw niego, aby go pozdrowić. ¹¹Rzekł Samuel: „Cóż uczyniłeś?” Odpowiedział Saul: „Ponieważ widziałem, że lud ode mnie odchodzi, a ty nie przybywasz w oznaczonym czasie, gdy tymczasem Filistyni gromadzą się w Mikmas, ¹² wtedy sobie powiedziałem: Filistyni zstąpią do mnie do Gilgal, a ja nie zjednałem sobie Pana! Przezwyciężyłem się więc i złożyłem całopalenie”. ¹³ I rzekł Samuel do Saula: „Popełniłeś błąd. Gdybyś zachował przykazanie Pana, Boga twego, które ci nałożył, niechybnie umocniłby Pan twoje panowanie nad Izraelem na wieki. ¹⁴ A teraz panowanie twoje nie ostoi się. Pan wyszukał sobie człowieka według swego serca: ustanowił go Pan wodzem swego ludu, nie zachowałeś bowiem tego, co ci Pan polecił”. ¹⁵ Samuel wstał i wyszedł z Gilgal, <by pójść swoją drogą. A pozostały lud poszedł za Saulem naprzeciw wojownikom i przybył z Gilgal> do Gibea Beniamina. Saul dokonał przeglądu ludu, znajdującego się przy nim w liczbie około sześciuset ludzi. ¹⁶ Saul, syn jego Jonatan i lud, który się przy nim znajdował, zostali w Gibea Beniamina, Filistyni zaś obozowali w Mikmas.
¹⁷ Z obozu filistyńskiego wyruszył oddział niszczycielski w liczbie trzech hufców. Jeden hufiec udał się w drogę do Ofra, do ziemi Szual. ¹⁸ Inny zaś hufiec skierował się w drogę do Bet-Choron, jeszcze inny hufiec poszedł drogą ku granicy biegnącej nad doliną Seboim w kierunku pustyni.
¹⁹ W całej ziemi izraelskiej nie było [wtedy] żadnego kowala, dlatego że mówili Filistyni: „Niech Hebrajczycy nie sporządzają sobie mieczów i włóczni!” ²⁰ Wszyscy Izraelici chodzili do Filistynów ostrzyć swój lemiesz, topór, siekierę lub motykę. ²¹ Potem płacili za ostrzenie lemiesza i topora dwie trzecie sykla, a jedną trzecią sykla za siekierę lub motykę. ²² Tak się więc stało, że w czasie wojny nikt z ludzi, którzy byli z Saulem i Jonatanem, nie miał ani miecza, ani włóczni; mieli je tylko Saul i syn jego, Jonatan.
²³ Straże filistyńskie wyruszyły ku wąwozowi koło Mikmas.

Klęska Filistynów

¹ Pewnego dnia odezwał się syn Saula, Jonatan, do swego giermka: „Chodź, podejdziemy do straży filistyńskiej, znajdującej się po stronie przeciwległej”. Ojcu swemu nic o tym nie wspomniał. ² Saul tymczasem siedział koło granicy Gibea pod drzewem granatu rosnącym obok Migron. Około sześciuset mężów znajdowało się przy nim. ³ Achiasz syn Achituba, brata Ikaboda, syna Pinchasa, syna Helego, kapłana Pańskiego w Szilo, nosił wtedy efod. Lud nie wiedział, że odszedł Jonatan.
⁴ Między wąwozami, które chciał przejść Jonatan, aby dostać się do straży filistyńskiej, po jednej i drugiej stronie były urwiska, jedno nazywało się Boses, a drugie Senne. ⁵ Pierwsze urwisko wznosi się stromo, naprzeciw Mikmas, drugie zaś po stronie południowej naprzeciw Geba.
⁶ Jonatan powiedział do swego giermka: „Chodź, podejdziemy do straży tych nieobrzezańców. Może Pan uczyni coś dla nas, gdyż dla Pana nie stanowi różnicy ocalić przy pomocy wielu czy niewielu”. ⁷ Rzekł na to giermek: „Czyń wszystko, do czego serce cię skłoni. Oto jestem z tobą do twego rozporządzenia”. ⁸ Jonatan rzekł: „Teraz obydwaj podejdziemy ku tym mężom i pokażemy się im. ⁹ Gdy odezwą się do nas w ten sposób: Zatrzymajcie się, aż my do was przejdziemy, zatrzymamy się na swoim miejscu i do nich nie pójdziemy. ¹⁰ Jeżeli zawołają: Podejdźcie do nas, pójdziemy wtedy, gdyż Pan oddał ich w nasze ręce. To dla nas znak”.
¹¹ Ukazali się więc obaj filistyńskiej straży. Filistyni powiedzieli: „Oto Hebrajczycy wychodzący z kryjówek, w których się pochowali”. ¹² Ludzie ze straży odezwali się do Jonatana i do jego giermka: „Podejdźcie, coś wam powiemy”. Na to rzekł Jonatan do swego giermka: „Pójdź za mną, gdyż Pan oddał ich w ręce Izraela”. ¹³ Jonatan wspinał się na rękach i nogach, a giermek szedł za nim. I padali [wrogowie] przed Jonatanem, a giermek idący za nim dobijał ich. ¹⁴ Była to pierwsza klęska, jaką zadał Jonatan i jego giermek: około dwudziestu żołnierzy poległych, na długości około połowy bruzdy morgi pola. ¹⁵ Padł wtedy strach na obóz w polu i na wszystkich ludzi: załoga i oddziały niszczycielskie były również przerażone. Zadrżała ziemia, wywołując strach największy. ¹⁶ Wywiadowcy Saula w Gibea Beniamina spostrzegli, że tłum się rozpierzchnął, uciekając na wszystkie strony.
¹⁷ Wtedy Saul odezwał się do ludu, który był przy nim: „Przyjrzyjcie się uważnie, kto od nas odszedł”. Dokonali przeglądu i brakowało Jonatana i jego giermka. ¹⁸ Saul powiedział do Achiasza: „Przynieś efod!” Efod był bowiem w tym czasie u synów Izraela. ¹⁹ Kiedy Saul mówił jeszcze do kapłana, wrzawa wzmogła się w obozie filistyńskim. Saul odezwał się wtedy do kapłana: „Cofnij rękę!” ²⁰ Saul i wszyscy ludzie, którzy byli przy nim, zebrali się i udali na pole bitwy, a oto [tam] jeden skierował miecz przeciw drugiemu. Popłoch był bardzo wielki. ²¹ Także Hebrajczycy, którzy przebywali już dawno wśród Filistynów i przyszli z nimi do obozu, przeszli również do Izraelitów, którzy byli z Saulem i Jonatanem. ²² Wszyscy też mężowie Izraela, którzy skryli się na górze Efraima, słysząc, że Filistyni uciekają, również przyłączyli się do swoich w walce. ²³ Tak to Pan w tym dniu wybawił Izraelitów. Bitwa przeniosła się do Bet-Awen.
²⁴ Izraelici utrudzeni byli w tym dniu, tymczasem Saul zaprzysiągł lud, mówiąc: „Przeklęty ten człowiek, który by spożył posiłek przed wieczorem, zanim dokonam pomsty nad mymi wrogami”. I żaden z ludzi nie skosztował posiłku. ²⁵ Tymczasem wszyscy ludzie udali się do lasu. Był zaś miód w tej okolicy. ²⁶ Ludzie weszli do lasu. Miód spływał, nikt jednak nie podniósł ręki swej do ust, gdyż bali się ludzie złożonej przysięgi. ²⁷ Jonatan jednak nie słyszał, jak jego ojciec zobowiązywał lud przysięgą. Sięgnął końcem laski, którą miał w ręku, zanurzył ją w miodowym plastrze i podniósł do ust rękę, a oczy jego nabrały blasku. ²⁸ Odezwał się wtedy pewien człowiek z ludu: „Ojciec twój związał lud przysięgą w słowach: Kto by spożył dziś posiłek, niech będzie przeklęty! A lud był wyczerpany”. ²⁹ Jonatan odrzekł: „Ojciec mój wtrąca kraj w nieszczęście. Popatrzcie, jak rozjaśniły się moje oczy, dlatego że skosztowałem trochę tego miodu. ³⁰ Och! Gdyby się dzisiaj lud dobrze pożywił łupem, który zdobył na swoich wrogach, z pewnością większa byłaby wtedy klęska Filistynów”. ³¹ W owym dniu pobili Filistynów od Mikmas do Ajjalonu, chociaż lud był bardzo wyczerpany.
³² Potem lud rzucił się na zdobycz, nabrał owiec, wołów i cielęta, zarzynał je na ziemi i zjadał razem z krwią. ³³ Kiedy zawiadomiono o tym Saula, że lud grzeszy przeciw Panu, że je razem z krwią, ten zawołał: „Dopuszczacie się niewierności. Zatoczcie mi tu zaraz wielki kamień!” ³⁴ Saul powiedział jeszcze: „Idźcie między ludzi, powiedzcie im, aby do mnie każdy przyprowadzał swojego wołu i każdy swego barana: będziecie je zabijać tutaj i będziecie jeść, abyście nie grzeszyli przeciw Panu, jedząc razem z krwią”. Spośród całego ludu każdy własnoręcznie przyprowadzał swego wołu, którego miał pod ręką <tej nocy> i tam go zabijał. ³⁵ Saul też zbudował ołtarz Panu. Był to pierwszy ołtarz, który zbudował Panu. ³⁶ I rzekł Saul: „Puśćmy się w pogoń za Filistynami nocną porą i nękajmy ich aż do białego rana, nie oszczędzając z nich nikogo”. Odpowiedzieli: „Uczyń wszystko, co ci się wydaje słuszne”. Kapłan zaś mówił: „Przystąpmy tu do Boga!” ³⁷ Saul pytał się Boga: „Czy mam uderzyć na Filistynów? Czy oddasz ich w ręce Izraela?” Ale On nie dał mu w tym dniu odpowiedzi. ³⁸ I rzekł Saul: „Wszyscy wodzowie ludu, podejdźcie bliżej, zbadajcie i zobaczcie, na czym polega ten dzisiejszy grzech. ³⁹ Gdyż, na życie Pana, który wybawia naród izraelski [nawet] gdyby się to stało przez Jonatana, mojego syna, to i on musiałby umrzeć”. Nikt z ludu na to nie odpowiedział. ⁴⁰ Odezwał się jeszcze Saul do wszystkich Izraelitów: „Wy ustawcie się po jednej stronie, a ja i syn mój po drugiej stronie”. Odrzekł na to lud Saulowi: „Uczyń, co ci się wydaje słuszne”. ⁴¹ Następnie Saul mówił do Pana: „Boże Izraela, okaż prawdę!” Wylosowani zostali Jonatan i Saul, naród zaś – uwolniony. ⁴² I rzekł Saul: „Rzucajcie losy między mną i synem moim, Jonatanem”. I wylosowany został Jonatan. ⁴³ Wtedy odezwał się Saul do Jonatana: „Powiedz mi, co uczyniłeś?” Odparł Jonatan: „To prawda, że skosztowałem trochę miodu przy pomocy końca laski, którą miałem w ręce. Oto jestem gotów umrzeć”. ⁴⁴ Odpowiedział Saul: „Niech Bóg mi to uczyni i tamto dorzuci, jeżeli nie umrzesz, Jonatanie”. ⁴⁵ Jednak lud odezwał się do Saula: „Czy ma umrzeć Jonatan, który był sprawcą tego wielkiego izraelskiego zwycięstwa? Nigdy! Na życie Pana! Ani włos z głowy jego na ziemię nie spadnie. Z Bożą pomocą uczynił to dzisiaj”. W ten sposób wyzwolił lud Jonatana, i on nie umarł. ⁴⁶ Saul wstrzymał się od pościgu za Filistynami. Filistyni zaś usunęli się do swych siedzib.

Charakterystyka rządów Saula

⁴⁷ Skoro Saul objął panowanie nad Izraelem, walczył wokół z wszystkimi swymi wrogami: z Moabitami, z Ammonitami, z Edomitami, z królem Soby i z Filistynami. W którąkolwiek stronę się zwrócił, zwyciężał, ⁴⁸ dając dowody męstwa. Zwalczył Amalekitów, wyzwalając Izraela z mocy tych, którzy go nękali.
⁴⁹ Synami Saula byli: Jonatan, Jiszwi i Malkiszua. Miał też dwie córki, starsza nazywała się Merab, a młodsza Mikal. ⁵⁰ Żona Saula miała na imię Achinoam, a była córką Achimaasa. Wódz jego wojska nosił imię Abner; był synem Nera, stryja Saula. ⁵¹Kisz, ojciec Saula, i Ner, ojciec Abnera, byli synami Abiela. ⁵² Przez całe życie Saula trwała zacięta wojna z Filistynami. Gdy tylko spostrzegł Saul jakiegoś dzielnego mężczyznę, zabierał go do siebie.

Mądrość Syracha 35

Prawo i ofiary

¹ Kto zachowuje Prawo, mnoży ofiary,
a kto zważa na przykazania, składa ofiary dziękczynne.
² Kto świadczy dobrodziejstwa, przynosi ofiary z najczystszej mąki,
a kto daje jałmużnę, składa ofiarę uwielbienia.
³ Oddalenie się od zła jest upodobaniem Pana,
a oddalenie się od niesprawiedliwości jest jak ofiara przebłagalna.
⁴ Nie ukazuj się przed Panem z próżnymi rękami,
wszystko to bowiem [dzieje się] według przykazania.
⁵ Dar ofiarny sprawiedliwego namaszcza ołtarz tłustością,
a przyjemny jej zapach unosi się przed Najwyższego.
⁶ Ofiara męża sprawiedliwego jest przyjemna,
a pamięć o niej nie pójdzie w zapomnienie.
⁷ Chwal Pana hojnym darem
i nie zmniejszaj ofiary z pierwocin rąk twoich!
⁸ Przy każdym darze twarz twoją rozpogódź
i z weselem poświęć dziesięcinę!
⁹ Dawaj Najwyższemu tak, jak On ci daje,
hojny dar według swej możności!
¹⁰ ponieważ Pan jest tym, kto odpłaca,
i siedemkroć razy więcej odda tobie.

Sprawiedliwość Boża

¹¹ Nie staraj się przekupić Go darem, bo nie będzie przyjęty,
ani nie pokładaj nadziei w ofierze niesprawiedliwej,
¹² ponieważ Pan jest Sędzią,
który nie ma względu na osoby.
¹³ Nie będzie miał On względu na osobę przeciw biednemu,
owszem, wysłucha prośby pokrzywdzonego.
¹⁴ Nie lekceważy błagania sieroty
i wdowy, kiedy się skarży.
¹⁵ Czyż łzy wdowy nie spływają po policzkach,
a jej lament nie świadczy przeciw temu, kto je wyciska?
¹⁶ Kto służy Bogu, z upodobaniem będzie przyjęty,
a błaganie jego dosięgnie obłoków.
¹⁷ Modlitwa biednego przeniknie obłoki
i nie ustanie, aż dojdzie do celu.
¹⁸ Nie odstąpi ona, aż wejrzy Najwyższy
i ujmie się za sprawiedliwymi, i wyda słuszny wyrok.
¹⁹ Pan nie będzie zwlekał
i nie będzie dłużej okazywał tym cierpliwości,
²⁰ aż zetrze biodra tych, co są bez litości,
weźmie pomstę na poganach,
²¹ wytraci tłum pyszałków
i skruszy berła niesprawiedliwych;
²² odda człowiekowi według jego czynów,
dzieła zaś ludzi osądzi według ich zamiarów,
²³ wyda sprawiedliwy wyrok swojemu ludowi
i uraduje go swym miłosierdziem.
²⁴ Piękne jest miłosierdzie przychodzące w czasie utrapienia,
jak chmury deszczowe – w czasie posuchy.

1 List do Koryntian 13

Hymn o miłości

¹ Gdybym mówił językami ludzi i aniołów,
a miłości bym nie miał,
stałbym się jak miedź brzęcząca
albo cymbał brzmiący.
² Gdybym też miał dar prorokowania
i znał wszystkie tajemnice,
i posiadał wszelką wiedzę,
i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił.
a miłości bym nie miał,
byłbym niczym.
³ I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją,
a ciało wystawił na spalenie,
lecz miłości bym nie miał,
nic bym nie zyskał.
⁴ Miłość cierpliwa jest,
łaskawa jest.
Miłość nie zazdrości,
nie szuka poklasku,
nie unosi się pychą;
⁵ nie dopuszcza się bezwstydu,
nie szuka swego,
nie unosi się gniewem,
nie pamięta złego;
⁶ nie cieszy się z niesprawiedliwości,
lecz współweseli się z prawdą.
⁷ Wszystko znosi,
wszystkiemu wierzy,
we wszystkim pokłada nadzieję,
wszystko przetrzyma.
⁸ Miłość nigdy nie ustaje,
[nie jest] jak proroctwa, które się skończą,
albo jak dar języków, który zniknie,
lub jak wiedza, której zabraknie.
⁹ Po części bowiem tylko poznajemy,
po części prorokujemy.
¹⁰ Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe,
zniknie to, co jest tylko częściowe.
¹¹ Gdy byłem dzieckiem,
mówiłem jak dziecko,
czułem jak dziecko,
myślałem jak dziecko.
Kiedy zaś stałem się mężem,
wyzbyłem się tego, co dziecięce.
¹² Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno;
wtedy zaś [zobaczymy] twarzą w twarz:
Teraz poznaję po części,
wtedy zaś poznam tak, jak i zostałem poznany.
¹³ Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość – te trzy:
z nich zaś największa jest miłość.