Biblia w rok – 4 listopada

Czytania na 4 listopada
Lamentacje 3 – 5
Księga Koheleta 8
Ewangelia wg św. Mateusza 24

*****

Lamentacje 3 – 5

SKARGA I POCIECHA

Pod ręką Bożą

Alef. ¹ Jam człowiek, co zaznał boleści
pod rózgą Jego gniewu;
² On mnie prowadził, iść kazał
w ciemnościach, a nie w świetle,
³ przeciwko mnie jednemu
cały dzień zwracał swą rękę.
Bet.
⁴ Zniszczył me ciało i skórę,
połamał moje kości,
⁵ osaczył mnie i nagromadził wokół
jadu i goryczy;
⁶ ciemność mi dał na mieszkanie,
tak jak umarłym na wieki.
Gimel.
⁷ Opasał mnie murem, nie wyjdę,
obciążył moje kajdany.
⁸ Nawet gdy krzyczę i wołam,
On tłumi moje błaganie;
⁹ głazami zagrodził mi drogi,
a ścieżki moje poplątał.
Dalet.
¹⁰ On dla mnie niedźwiedziem na czatach
i lwem w kryjówce;
¹¹ sprowadził mnie z drogi i zmiażdżył,
porzucił mnie w nędzy;
¹² łuk swój napiął i uczynił ze mnie
cel dla swej strzały.
He.
¹³ Sprawił, że tkwią w moich nerkach
strzały Jego kołczanu;
¹⁴ drwią ze mnie wszystkie narody:
jam stale treścią ich pieśni,
¹⁵ On mnie nasycił goryczą,
piołunem napoił.
Waw.
¹⁶ Starł mi zęby na żwirze,
pogrążył mnie w popiół.
¹⁷ Pozbawiłeś mą duszę spokoju,
zapomniałem o szczęściu.
¹⁸ I rzekłem: „Przepadła moc moja
i ufność moja do Pana”.

Jeszcze jest nadzieja

Zain.
¹⁹ Wspomnienie udręki i nędzy –
to piołun i trucizna;
²⁰ stale je wspomina, rozważa
we mnie dusza.
²¹ Biorę to sobie do serca,
dlatego też ufam:
Chet.
²² Nie wyczerpała się litość Pana,
miłość nie zgasła.
²³ Odnawia się ona co rano:
ogromna Twa wierność.
²⁴ „Działem mym Pan” – mówi moja dusza,
dlatego czekam na Niego.

Polegać na Bogu

Tet.
²⁵ Dobry jest Pan dla ufnych,
dla duszy, która Go szuka.
²⁶ Dobrze jest czekać w milczeniu
ratunku od Pana.
²⁷ Dobrze dla męża, gdy dźwiga
jarzmo w swojej młodości.
Jod.
²⁸ Niech siedzi samotny w milczeniu,
gdy On na niego je włożył.
²⁹ Niech usta pogrąży w prochu!
A może jest jeszcze nadzieja?
³⁰ Bijącemu niech nadstawi policzek,
niechaj nasyci się hańbą!
Kaf.
³¹ Bo nie jest zamiarem Pana
odtrącić na wieki.
³² Gdyż jeśli uniży, ma litość
w dobroci swej niezmiernej;
³³ niechętnie przecież poniża
i uciska synów ludzkich.
Lamed.
³⁴ Gdy pod nogami się depcze
wszystkich jeńców kraju –
³⁵ gdy prawa ludzkie się łamie
w obliczu Najwyższego,
³⁶ gdy gnębi się w sądzie człowieka –
czyż Pan tego nie dostrzega?
Mem.
³⁷ Któż rzekł i stało się,
gdy Pan tego nie nakazał?
³⁸ Czyż nie pochodzi z ust Najwyższego
i niedola, i szczęście?
³⁹ Czemu się skarży człowiek żyjący?
Mąż – na [karę za] grzechy?

Wyznanie grzechów

Nun.
⁴⁰ Rozważmy, oceńmy swe drogi,
powróćmy do Pana;
⁴¹ wraz z dłońmi wznieśmy i serca
do Boga w niebiosach;
⁴² myśmy grzesznicy – odstępcy:
A Ty nie przebaczyłeś.

Skarga

Samek.
⁴³ Odziałeś się w gniew, by nas ścigać,
zabijałeś, nie miałeś litości.
⁴⁴ Ukryłeś się za obłokiem,
by prośba nie doszła.
⁴⁵ Uczyniłeś z nas śmieci, plugastwo
pomiędzy ludami.
Pe.
⁴⁶ Rozwarli na nas swe usta
wszyscy nieprzyjaciele –
⁴⁷ naszym działem trwoga i pułapka,
ruina i zniszczenie.
⁴⁸ Strumienie łez płyną mi z oczu
nad zniszczeniem Córy mego ludu.
Ain.
⁴⁹ Nie ustaje w płaczu me oko,
bo nie ma ulgi,
⁵⁰ póki nie spojrzy i nie zobaczy
Pan z niebios.
⁵¹ Oko me sprawia ból mojej duszy
z powodu córek mojego miasta.

Prośby wysłuchane

Sade.
⁵² Łowili mnie stale jak ptaka –
niesłusznie prześladujący;
⁵³ w jamie chcieli mnie zniszczyć:
rzucali na mnie kamienie;
⁵⁴ wody wezbrały ponad moją głowę:
rzekłem: „Jestem zgubiony”.
Kof.
⁵⁵ Wzywałem imienia Twego, o Panie,
z przepastnej jamy,
⁵⁶ słyszałeś mój krzyk: „Nie zatykaj
uszu na moją prośbę!”
⁵⁷ Zbliżyłeś się w dniu, gdy Cię wzywałem,
rzekłeś – „Nie bój się!”

Prośba obecna

Resz.
⁵⁸ <Już kiedyś>, Panie, obroniłeś mą sprawę,
ocaliłeś mi życie;
⁵⁹ Panie, Ty widzisz mą krzywdę,
sprawę mą rozsądź!
⁶⁰ Ty widzisz całą ich żądzę zemsty,
wszystko, co przeciw mnie knują.
Szin.
⁶¹ Ty słyszysz obelgi ich, Panie,
wszystko, co przeciw mnie knują;
⁶² podstępne słowa mych wrogów,
cały dzień godzą we mnie;
⁶³ popatrz – czy siedzą, czy stoją,
ja jestem treścią ich pieśni.
Taw.
⁶⁴ Oddaj im, Panie, zapłatę
według uczynków ich rąk:
⁶⁵ Ześlij ślepotę na ich serca
i na nich Twoje przekleństwo!
⁶⁶ Dopędź ich gniewem i wyniszcz
spod niebios <Twoich>, o Panie!

PONIŻENIE JEROZOLIMY

Bolesne zmiany

Alef.
¹ Ach! Jakże sczerniało złoto,
zmieniło się złoto najczystsze!
Rozrzucone są święte kamienie
po rogach wszystkich ulic.
Bet.
² Szlachetni synowie Syjonu,
cenieni jak czyste złoto,
jakże są poczytani za garnki z gliny –
robotę rąk garncarza.
Gimel.
³ Nawet szakale pierś dają
i karmią swoje młode;
a Córa Narodu okrutna
jak struś na pustyni.
Dalet.
⁴ Z pragnienia język ssącego
przysechł do podniebienia;
maleństwa o chleb błagały –
a nie było, kto by im łamał.
He.
⁵ Ci, co jadali przysmaki,
mdleli na ulicach,
a strojni niegdyś w purpurę,
obrali leże na gnoju.
Waw.
⁶ Wyrósł grzech Córy mojego ludu
na zbrodnię Sodomy,
co padła w jednej chwili,
chociaż nie tknięta rękami.

Skutki głodu

Zain.
⁷ Jej młodzieńcy nad śnieg jaśniejsi
i bielsi od mleka,
ciałem czerwieńsi nad koral,
wyglądali jak szafir.
Chet.
⁸ Pociemniał ich wygląd na węgiel,
na ulicy nie można ich poznać,
przylgnęła ich skóra do kości,
wyschła jak drewno.
Tet.
⁹ Szczęśliwsi mieczem zabici
niż ci, co pomarli z głodu,
którzy ginęli bezsilni
z braku płodów pola.
Jod.
¹⁰ Ręce czułych kobiet
gotowały swe dzieci:
były dla nich pokarmem w czas klęski
Córy mojego ludu.

Gniew Boży

Kaf.
¹¹ Dopełnił Pan swej zapalczywości,
wylał żar swego gniewu;
na Syjonie rozpalił płomień,
by strawił jego fundamenty.
Lamed.
¹² Nie wierzyli królowie świata
i nikt z mieszkańców ziemi,
że ciemięzca i wróg się wedrze
do bram Jerozolimy.

Wodzowie duchowi

Mem.
¹³ Z powodu grzechów jej proroków
i przestępstw jej kapłanów,
którzy w jej środku rozlali
krew sprawiedliwych,
Nun.
¹⁴ po ulicach błądzili jak ślepi,
krwią obryzgani;
tak iż nie można było
dotknąć ich ubrań.
Samek.
¹⁵ „Uciekać!”, wołano, „Nieczysty!”
„Uciekać!”, „Nie tykać!”
Gdy uciekli, błądzili wśród pogan,
nie mogli [tam] zamieszkać.
Pe.
¹⁶ Rozpędziło ich oblicze Pańskie,
już na nich nie patrzy;
nie ma się czci dla kapłanów
ani litości dla starszych.

Fałszywa ufność

Ain.
¹⁷ Dokąd mamy wyniszczać oczy
wypatrując na próżno pomocy?
Z utęsknieniem wyczekiwaliśmy narodu,
który nie mógł nas ocalić.
Sade.
¹⁸ Śledzono nasze kroki,
niepodobna wyjść na nasze place.
Koniec nasz bliski, dni się wypełniły,
tak, nadszedł nasz koniec.

Ucieczka króla

Kof.
¹⁹ Prędsi byli nasi prześladowcy
od orłów w powietrzu,
pędzili za nami po górach,
w pustyni na nas czyhali.
Resz.
²⁰ Pomazaniec Pański – nasze tchnienie –
schwytany został w ich doły,
a myśmy o nim mówili: „W jego cieniu
będziemy żyć wśród narodów”.

O karę na Edomitów

Szin.
²¹ Ciesz się i raduj, Córo Edomu,
mieszkanko krainy Us.
Przejdzie do ciebie ten kielich,
upijesz się i obnażysz.
Taw.
²² Córo Syjonu, twa złość już ustała,
[Pan] na wygnanie cię nie pośle.
A twoją złość ukarze, Córo Edomu,
i grzechy twoje odsłoni.

SKARGA UKARANYCH

Opis niedoli

¹ Wspomnij, Panie, na to, co nas spotkało,
spojrzyj i przypatrz się naszej hańbie.
² Dziedziczny nasz dział przypadł obcym,
cudzoziemcom – nasze domostwa.
³ Sieroty, nie mamy już ojca,
a matki nasze jak wdowy.
⁴ Własną wodę za srebro pijemy,
za własne drzewo płacimy.
⁵ Pędzą nas z jarzmem na szyi,
ustajemy, a nie ma wytchnienia.
⁶ Do Egiptu wyciągaliśmy ręce,
i do Asyrii, by nasycić się chlebem.
⁷ Przodkowie nasi zgrzeszyli – ich nie ma,
a my dźwigamy ich grzechy.
⁸ Słudzy panują nad nami,
nikt nas nie ocala z ich ręki.
⁹ Życiem za chleb płacimy
wobec [groźby] miecza w pustyni.
¹⁰ Jak piec nasza skóra gorąca
od straszliwego głodu.
¹¹ Na Syjonie hańbiono kobiety,
a dziewice po miastach Judy.
¹² Rękami [wrogów] wieszani książęta,
nie było względów dla starszych.
¹³ Młodzieńcy młyn obracali,
chwiali się chłopcy pod drewnem.
¹⁴ Starsi porzucili bramę,
młodzieńcy – swe pieśni.
¹⁵ Znikła z serc naszych radość,
w żałobę przeszły nam tańce.
¹⁶ Diadem spadł z naszej głowy,
biada nam, bośmy zgrzeszyli.
¹⁷ Stąd nasze serca chorują
i oczy nasze zaćmione.
¹⁸ że góra Syjonu – pustkowiem,
że po niej krążą szakale.

Prośba

¹⁹ Lecz Ty, o Panie, Ty trwasz na wieki,
Twój tron – poprzez pokolenia.
²⁰ Czemu chcesz o nas zapomnieć na zawsze,
po wszystkie dni nas opuścić?
²¹ Nawróć nas, Panie, do Ciebie wrócimy.
Dni nasze zamień na dawne!
²² Czyżbyś nas całkiem odtrącił?
Czy tak bardzo na nas się gniewasz?

Księga Koheleta 8

Władzy trzeba się podporządkować

¹ Któż jest jak mędrzec
i któż poznał znaczenie rzeczy?
Mądrość człowieka rozjaśnia jego oblicze,
tak iż surowy wyraz jego twarzy się zmienia.
² Rozkazów króla przestrzegaj,
pomny przysięgi złożonej przed Bogiem.
³ Nie sprawiaj sobie niepokoju –
odejdź sprzed jego oblicza!
Nie wdawaj się w złe sprawy,
bo wszystko, co tylko zechce, może uczynić,
⁴ ponieważ słowo królewskie ma moc,
a któż do niego powie: „Cóż ty czynisz?”

Pamiętać trzeba o przyszłym sądzie

⁵ Ten, kto przestrzega rozkazu,
nie wie, co to zła sprawa,
a serce mądre pamięta o czasie i sądzie.
⁶ Na każdą bowiem sprawę jest czas i sąd,
gdyż zło człowieka wielce na nim ciąży.
⁷ Bo nie wie wcale, co będzie,
a jak to będzie – któż mu oznajmi?
⁸ Nad duchem człowiek nie ma władzy,
aby go powstrzymać,
a nad dniem śmierci nie ma mocy.
Tak samo nie ma zwolnienia na wojnie
i nie uratuje nieprawość tego, kto ją popełnia.

Nie dać się zwieść pozornej niesprawiedliwości

⁹ To wszystko widziałem,
zwracając uwagę na wszystkie sprawy,
jakie się dzieją pod słońcem,
w czasie gdy człowiek jeden panuje nad drugim,
na jego nieszczęście.
¹⁰ Ponadto widziałem,
jak złoczyńców ze czcią składano w grobie,
a ludzie przychodzili i odchodzili z miejsca świętego,
i zapomniano w mieście o tym, co tamci czynili.
To również jest marność.
¹¹ Ponieważ wyroku nad czynem złym
nie wykonuje się zaraz,
dlatego serce synów ludzkich
bardzo jest skore do czynów złych;
¹² zwłaszcza że grzesznik czyni źle stokrotnie,
a jednak długo żyje.
Chociaż ja również i to poznałem,
że szczęści się tym, którzy Boga się boją,
dlatego że się Go boją.
¹³ Nie szczęści się zaś złoczyńcy,
i podobny do cienia, nie przedłuża on swych dni,
dlatego że nie ma w nim bojaźni
wobec Boga.
¹⁴ Jest marność, która się dzieje na ziemi:
są sprawiedliwi, którym się zdarza to,
na co zasługują grzesznicy,
a są grzesznicy, którym się zdarza to,
na co zasługują sprawiedliwi.
Rzekłem: I to jest marność.
¹⁵ Sławiłem więc radość,
bo nic dla człowieka lepszego pod słońcem,
niż żeby jadł, pił i doznawał radości,
i by to go cieszyło przy jego trudzie
za dni jego życia,
które pod słońcem daje mu Bóg.

Planów Bożych nie może człowiek zbadać

¹⁶ Gdy swoją uwagę na to zwróciłem,
by poznać mądrość i przyjrzeć się dziełu,
jakie się dokonuje na ziemi –
bo ani w dzień, ani w nocy
snu nie zaznają oczy człowieka –
¹⁷ widziałem wszystkie dzieła Boże:
Człowiek nie może zbadać dzieła,
jakie się dokonuje pod słońcem;
jakkolwiek się trudzi,
by szukać – nie zbada.
A nawet mędrzec, chociażby twierdził, że je zna –
nie może go zbadać.

Ewangelia wg św. Mateusza 24

MOWA O ZBURZENIU JEROZOLIMY I PRZYJŚCIU CHRYSTUSA

Zniszczenie świątyni

¹ Gdy Jezus szedł po wyjściu ze świątyni, podeszli do Niego uczniowie, aby Mu pokazać budowle świątyni. ² Lecz On rzekł do nich: „Widzicie to wszystko? Zaprawdę, powiadam wam, nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony”. ³ A gdy siedział na Górze Oliwnej, podeszli do Niego uczniowie i pytali na osobności: „Powiedz nam, kiedy to nastąpi i jaki będzie znak Twego przyjścia i końca świata?”

Początek boleści

⁴ Na to Jezus im odpowiedział: „Strzeżcie się, żeby was kto nie zwiódł. ⁵ Wielu bowiem przyjdzie pod moim imieniem i będą mówić: Ja jestem Mesjaszem. I wielu w błąd wprowadzą. ⁶ Będziecie słyszeć o wojnach i o pogłoskach wojennych; uważajcie, nie trwóżcie się tym. To musi się stać, ale to jeszcze nie koniec! ⁷ Powstanie bowiem naród przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu. Będzie głód i zaraza, a miejscami trzęsienia ziemi. ⁸ Lecz to wszystko jest dopiero początkiem boleści.

Prześladowanie uczniów

⁹ Wtedy wydadzą was na udrękę i będą was zabijać, i będziecie w nienawiści u wszystkich narodów, z powodu mego imienia. ¹⁰ Wówczas wielu zachwieje się w wierze; będą się wzajemnie wydawać i jedni drugich nienawidzić. ¹¹ Powstanie wielu fałszywych proroków i wielu w błąd wprowadzą; ¹² a ponieważ wzmoże się nieprawość, oziębnie miłość wielu. ¹³ Lecz kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony. ¹⁴ A ta Ewangelia o królestwie będzie głoszona po całej ziemi, na świadectwo wszystkim narodom. I wtedy nadejdzie koniec.

Znaki zapowiadające zburzenie Jerozolimy

¹⁵ Gdy więc ujrzycie „ohydę spustoszenia”, o której mówi prorok Daniel, zalegającą miejsce święte – kto czyta, niech rozumie – ¹⁶ wtedy ci, którzy będą w Judei, niech uciekają w góry! ¹⁷ Kto będzie na dachu, niech nie schodzi, by zabrać rzeczy z domu. ¹⁸ A kto będzie na polu, niech nie wraca, żeby wziąć swój płaszcz. ¹⁹ Biada zaś brzemiennym i karmiącym w owe dni! ²⁰ A módlcie się, żeby ucieczka wasza nie wypadła w zimie albo w szabat. ²¹ Będzie bowiem wówczas wielki ucisk, jakiego nie było od początku świata aż dotąd i nigdy nie będzie. ²² Gdyby ów czas nie został skrócony, nikt by nie ocalał. Lecz z powodu wybranych ów czas zostanie skrócony.

Przyjście Chrystusa

²³ Wtedy jeśliby wam kto powiedział: „Oto tu jest Mesjasz” albo: „Tam”, nie wierzcie! ²⁴ Powstaną bowiem fałszywi mesjasze i fałszywi prorocy i działać będą wielkie znaki i cuda, by w błąd wprowadzić, jeśli to możliwe, także wybranych. ²⁵ Oto wam przepowiedziałem. ²⁶ Jeśli więc wam powiedzą: „Oto jest na pustyni”, nie chodźcie tam!; „Oto wewnątrz domu”, nie wierzcie! ²⁷ Albowiem jak błyskawica zabłyśnie na wschodzie, a świeci aż na zachodzie, tak będzie z przyjściem Syna Człowieczego. ²⁸ Gdzie jest padlina, tam się i sępy zgromadzą.
²⁹ Zaraz też po ucisku owych dni słońce się zaćmi i księżyc nie da swego blasku; gwiazdy zaczną padać z nieba i moce niebios zostaną wstrząśnięte. ³⁰ Wówczas ukaże się na niebie znak Syna Człowieczego, i wtedy będą narzekać wszystkie narody ziemi; i ujrzą Syna Człowieczego, przychodzącego na obłokach niebieskich z wielką mocą i chwałą. ³¹ Pośle On swoich aniołów z trąbą o głosie potężnym, i zgromadzą Jego wybranych z czterech stron świata, od jednego krańca nieba aż do drugiego.

Przykład z drzewa figowego

³² A od figowego drzewa uczcie się przez podobieństwo! Gdy jego gałązka staje się soczysta i liście wypuszcza, poznajecie, że zbliża się lato. ³³ Tak samo i wy, kiedy ujrzycie to wszystko, wiedzcie, że blisko jest, we drzwiach. ³⁴ Zaprawdę, powiadam wam: Nie przeminie to pokolenie, aż się to wszystko stanie. ³⁵ Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą.

Nieznany czas przyjścia

³⁶ Lecz o dniu owym i godzinie nikt nie wie, nawet aniołowie niebiescy, tylko sam Ojciec. ³⁷ A jak było za dni Noego, tak będzie z przyjściem Syna Człowieczego. ³⁸ Albowiem jak w czasie przed potopem jedli i pili, żenili się i za mąż wydawali aż do dnia, kiedy Noe wszedł do arki, ³⁹ i nie spostrzegli się, aż przyszedł potop i pochłonął wszystkich, tak również będzie z przyjściem Syna Człowieczego. ⁴⁰ Wtedy dwóch będzie w polu: jeden będzie wzięty, drugi zostawiony. ⁴¹ Dwie będą mleć na żarnach: jedna będzie wzięta, druga zostawiona.

Potrzeba czujności

⁴² Czuwajcie więc, bo nie wiecie, w którym dniu Pan wasz przyjdzie. ⁴³ A to rozumiejcie: Gdyby gospodarz wiedział, o której porze nocy złodziej ma przyjść, na pewno by czuwał i nie pozwoliłby włamać się do swego domu. ⁴⁴ Dlatego i wy bądźcie gotowi, bo w chwili, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie.

Przypowieść o słudze wiernym i niewiernym

⁴⁵ Któż jest tym sługą wiernym i roztropnym, którego pan ustanowił nad swoją służbą, żeby na czas rozdał jej żywność? ⁴⁶ Szczęśliwy ów sługa, którego pan, gdy wróci, zastanie przy tej czynności. ⁴⁷ Zaprawdę, powiadam wam: Postawi go nad całym swoim mieniem. ⁴⁸ Lecz jeśli taki zły sługa powie sobie w duszy: „Mój pan się ociąga”, ⁴⁹ i zacznie bić swoje współsługi, i będzie jadł i pił z pijakami, ⁵⁰ to nadejdzie pan tego sługi w dniu, kiedy się nie spodziewa, i o godzinie, której nie zna. ⁵¹ Każe go ćwiartować i z obłudnikami wyznaczy mu miejsce. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.