Biblia w rok – 25 kwietnia

Czytania na 25 kwietnia
Księga Sędziów 17 – 19
Mądrość Syracha 25
1 List do Koryntian 3

*******

Księga Sędziów 17 – 19

DODATKI
NADUŻYCIA W KULCIE JAHWE

Prywatny przybytek u Miki

¹ W górach Efraima był człowiek imieniem Mikajehu. ² Rzekł on do swojej matki: „Tysiąc sto [syklów] srebra, które ci ukradziono i z powodu których przeklinałaś i mówiłaś tak, iż słyszałem – oto srebro to jest u mnie, to ja właśnie je wziąłem”. I rzekła jego matka: „Niech syn mój będzie błogosławiony przez Pana!” ³ Zwrócił więc swej matce tysiąc sto [syklów] srebra, na co rzekła matka: „Zaprawdę, srebro to poświęciłam Panu; z ręki mojej [jest ono przeznaczone] dla mego syna, aby z niego uczyniono posążek rzeźbiony i ulany z metalu. Oto teraz ci je oddaję”. ⁴ Ale on zwrócił owo srebro swojej matce. Matka zaś wziąwszy [dwieście] syklów srebra, dała je złotnikowi. On zaś uczynił z nich posążek rzeźbiony i ulany z metalu, który był potem w domu Mikajehu. ⁵ Mika miał u siebie sanktuarium, następnie sprawił efod i terafim oraz wprowadził jednego ze swych synów w czynności kapłańskie, tak że był dla niego kapłanem. ⁶ Za dni owych nie było króla w Izraelu i każdy czynił to, co było słuszne w jego oczach.
⁷ Był pewien młody człowiek w Betlejem judzkim, z pokolenia <Judy>. Był on lewitą i mieszkał tam jako przybysz. ⁸ Człowiek ten opuścił miasto Betlejem w Judzie, aby zamieszkać jako przybysz tam, gdzie mu się przytrafi. Podróżując doszedł aż do góry Efraima, do domu Miki. ⁹ Wtedy Mika rzekł do niego: „Skąd przychodzisz?” Odpowiedział mu: „Jestem lewitą z Betlejem judzkiego i szukam miejsca, aby zamieszkać”. ¹⁰ „Zostań u mnie – rzekł do niego Mika – i bądź mi ojcem i kapłanem, za to dam ci każdego roku dziesięć srebrników, gotowe szaty i wyżywienie”. <Lewita poszedł z nim>. ¹¹ Spodobało się owemu lewicie zamieszkać z tym mężem i młody ów człowiek stał się dla niego jakby jednym z jego synów. ¹² Mika wprowadził w czynności kapłańskie owego lewitę, tak że ów młodzieniec był dla niego kapłanem i mieszkał w domu Miki. ¹³ Rzekł wówczas Mika: „Teraz wiem, że mi Pan będzie błogosławił, gdyż mam lewitę za kapłana”.

Danici w poszukiwaniu ziemi

¹ W tym czasie nie było króla w Izraelu, toteż pokolenie Dana szukało sobie podówczas ziemi na mieszkanie, gdyż aż do tego dnia nie została mu wydzielona ziemia wśród pokoleń izraelskich. ² Wyprawili więc synowie Dana z granic swoich z pokolenia swego pięciu mężów, mężów walecznych z Sorea i Esztaol, aby przeszukiwali i badali ziemię. Rzekli do nich: „Idźcież, a przebadajcie ziemię!” Przyszli więc na górę Efraima, aż do domu Miki, i tam przenocowali. ³ Gdy byli blisko domu Miki, poznali głos młodego lewity i zboczywszy tam z drogi, zapytali go: „Któż cię tu sprowadził? Co ty tu robisz? Co tu jest dla ciebie?” ⁴ Odpowiedział im: „Tak a tak postanowił Mika co do mojej osoby, najął mnie, abym służył u niego jako kapłan”. ⁵ „Zapytaj wobec tego Boga o radę – odpowiedzieli mu – abyśmy poznali, czy podróż, którą podjęliśmy, poszczęści się nam”. – ⁶ „Idźcie w pokoju – odpowiedział im kapłan – gdyż podróż, którą podjęliście, jest pod opieką Pana”. ⁷ Odeszło więc owych pięciu mężów i przybyli do Lajisz, gdzie ujrzeli lud tam osiadły, mieszkający bezpiecznie na sposób Sydończyków, spokojny i ufny, gdyż nie było nikogo, kto by napadał na ich ziemię ani się pokusił o ich królestwo. W dodatku Sydończycy byli daleko i nie utrzymywali żadnych stosunków z Aramem. ⁸ Wrócili więc do swoich braci, do Sorea i Esztaol, a ci zapytali ich: „Cóż nam przynosicie?” ⁹ „Wstańcie, a wyruszymy przeciwko nim – rzekli – widzieliśmy bowiem ziemię, która jest bardzo dobra. Czemu siedzicie tu nie dbając o nic? Nie wahajcie się wyruszyć, aby zdobyć tę ziemię. ¹⁰ Gdy tam dotrzecie, znajdziecie lud bez obrony i ziemię przestronną. Pan dał wam w ręce miejsce, któremu nie brakuje niczego, co tylko można mieć na ziemi”.

Wędrówka Danitów

¹¹ Wyruszyło więc stamtąd, z pokolenia Dana, z Sorea i Esztaol, sześciuset mężów uzbrojonych do boju. ¹² Będąc w drodze rozbili swój obóz przy judzkim Kiriat-Jearim. Oto dlaczego jeszcze po dziś dzień miejsce to nazywa się Obozem Dana. Znajduje się ono na zachód od Kiriat-Jearim. ¹³ Stamtąd ruszyli na górę Efraima i przyszli do domu Miki. ¹⁴ Pięciu zaś owych mężów, którzy się wywiadywali o ziemię Lajisz, odezwało się do swych braci mówiąc: „Wiecie, że w [jednym] z tych domów znajduje się efod i terafim oraz posążek rzeźbiony i ulany z metalu? Wiecie więc, co macie czynić”. ¹⁵ Schodząc wstąpili do domu młodego lewity, do domu Miki i pozdrowili go. ¹⁶ Podczas gdy sześciuset uzbrojonych do boju stało u progu – byli oni spośród Danitów – ¹⁷ pięciu owych mężów, którzy wywiadywali się o kraj, weszło do wnętrza, wzięło posążek rzeźbiony wraz z efodem i terafim oraz posążek ulany z metalu. A kapłan stał na progu u drzwi razem z owymi sześciuset mężami uzbrojonymi do boju. ¹⁸ Ci więc, wszedłszy do wnętrza domu Miki, wzięli posążek rzeźbiony wraz z efodem i terafim oraz posążek ulany z metalu, na co rzekł do nich kapłan: „Cóż wy robicie?” ¹⁹ Odpowiedzieli mu: „Milcz! Przyłóż rękę do ust i pójdź z nami. Będziesz dla nas ojcem i kapłanem. Czyż nie lepiej ci być kapłanem całego pokolenia i rodu izraelskiego aniżeli w domu jednego człowieka?” ²⁰ Uradowało się na te słowa serce kapłana. Wziąwszy więc efod, terafim, rzeźbiony posążek <i posążek ulany z metalu>, przyłączył się do oddziału.
²¹ Potem poszli swoją drogą, dzieci zaś i bydło oraz co najkosztowniejsze umieścili na czele [wyprawy].
²² Tymczasem, kiedy już byli daleko od domu Miki, mieszkańcy okolic sąsiadujących z domem Miki zgromadzili się i poczęli ścigać Danitów. ²³ Wołali za Danitami. Ci obróciwszy się rzekli do Miki: „Co ci jest, że tak krzyczysz?” ²⁴ „Zabraliście mi mego bożka, którego sobie sprawiłem – odpowiedział im – oraz kapłana. Odeszliście, a cóż mi pozostanie? Jak jeszcze możecie mówić: Co ci jest?” ²⁵ Odpowiedzieli mu Danici: „Niechże nie słyszymy głosu twego za sobą, bo rozgniewani mężowie mogą się na was rzucić. Narażasz swoje własne życie i życie swego domu”.
²⁶ Danici poszli swoją drogą, a Mika widząc, że byli od niego silniejsi, odstąpił i wrócił do swego domu.

Zdobycie Lajisz. Założenie Dan i przybytku

²⁷ Zabrawszy więc to, co sobie sprawił Mika, oraz kapłana, którego namówili, przybyli do Lajisz, do ludu spokojnego i ufnego. Ludność wycięli ostrzem miecza, a miasto zniszczyli ogniem. ²⁸ Nie było nikogo, kto by ich ratował, byli bowiem daleko od Sydonu i nie utrzymywali żadnych stosunków z Aramem. Miasto to leżało w dolinie, w Bet-Rechob. Danici zaś odbudowali je na nowo i mieszkali w nim. ²⁹ Miasto to nazwali Dan, według imienia Dana, praojca swego, który się urodził Izraelowi. Poprzednio miasto to nazywało się Lajisz.
³⁰ Danici postawili sobie rzeźbiony posążek, a Jonatan, syn Gerszoma, syna Mojżesza, oraz jego synowie sprawowali kapłaństwo w pokoleniu Dana, aż do czasów uprowadzenia do niewoli mieszkańców tej krainy.
³¹ Posążek ów rzeźbiony, który sobie sprawił Mika, ustawili dla siebie po wszystkie dni, dopóki dom Boży znajdował się w Szilo.

ZBRODNIA MIESZKAŃCÓW GIBEA I WOJNA Z BENIAMINITAMI

Lewita z Efraima i jego żona

¹ W owych dniach – nie było wówczas króla w Izraelu – pewien mąż, lewita, mieszkający u stóp góry Efraima, wziął sobie za żonę kobietę z Betlejem judzkiego. ² Żona go zdradziła i udała się do domu swego ojca w Betlejem judzkim. Tam przebywała przez cztery miesiące. ³ Udał się więc jej mąż do niej, aby przekonawszy ją sprowadzić z powrotem do siebie. Miał ze sobą swego sługę i parę osłów. Zaprowadziła więc go żona do domu swego ojca. Ojciec młodej kobiety ujrzawszy go bardzo się uradował z jego odwiedzin. ⁴ Teść jego, ojciec młodej kobiety, zatrzymał go, tak że pozostał u niego przez trzy dni jedząc, pijąc i nocując tam. ⁵ Dnia czwartego wstali wcześnie i lewita przygotowywał się do odjazdu. Ale ojciec owej młodej kobiety rzekł do swego zięcia: „Posil się kawałkiem chleba, po czym wyruszycie”. ⁶ Gdy zasiedli do stołu i posilali się obaj razem, i pili, ojciec młodej kobiety rzekł do jej męża: „Zostań, proszę, jeszcze przez noc, a niech serce twoje się raduje”. ⁷ Gdy człowiek ten mimo to wstał, chcąc przecież wybrać się w drogę, teść przymusił go, tak że pozostał tam jeszcze jedną noc. ⁸ Dnia piątego wstał znów bardzo wcześnie chcąc wyruszyć w drogę. I znów ojciec młodej kobiety powiedział do niego: „Posil się przedtem, proszę cię”. I zwlekali aż do schyłku dnia, biesiadując we dwóch. ⁹ I wstał ów mąż, aby udać się w drogę wraz ze swą żoną i sługą, gdy teść, ojciec młodej kobiety, rzekł do niego: „Oto dzień się nachylił już ku wieczorowi, pozostań więc na noc tutaj, a niech serce twoje się raduje. Jutro wczesnym rankiem wyprawicie się w drogę i udasz się do swego domu”. ¹⁰ Lecz człowiek ten odmówił pozostania na noc, ruszył w drogę i przybył aż do Jebus – to jest do Jerozolimy. Miał ze sobą dwa osły obładowane oraz swoją żonę <i sługę>.

Zbrodnia mieszkańców Gibea

¹¹ Gdy mijali Jebus, a dzień się już bardzo nachylił, rzekł sługa do swego pana: „Chodź, proszę, a skręcimy do tego miasta Jebusytów i przenocujemy w nim”.
¹² Lecz jego pan dał mu taką odpowiedź: „Nie skręcajmy do miasta cudzoziemców, nie pochodzących z rodu Izraela, ale idźmy aż do Gibea”. ¹³ Nadto rzekł jeszcze do swego sługi: „Jedźmy i starajmy się dotrzeć do jednej z tych miejscowości, aby przenocować, do Gibea albo do Rama”. ¹⁴ Ruszyli więc dalej. Tymczasem słońce im zaszło przy Gibea, które należy do pokolenia Beniamina. ¹⁵ Skręcili więc tam, aby przenocować w Gibea. [Lewita], wszedłszy do miasta, zatrzymał się na placu, gdyż nie było nikogo, kto by ich przyjął do domu i udzielił noclegu. ¹⁶ Tymczasem pewien starzec wracał wieczorem ze swojej pracy w polu. Człowiek ten pochodził z góry Efraima i w Gibea był przybyszem, gdyż mieszkańcy tego miasta byli Beniaminitami. ¹⁷ Podniósł oczy i zauważył podróżnego na placu. „Dokąd idziesz i skąd przybyłeś?” – zapytał go starzec. ¹⁸ Ten odparł: „Wracamy z Betlejem judzkiego w strony góry Efraima, skąd pochodzę. Odwiedziłem Betlejem judzkie, a teraz wracam do domu i nie mam nikogo, kto by mnie przyjął pod dach. ¹⁹ Mamy słomę i żywność dla naszych osłów oraz chleb i wino dla siebie, dla twej służebnicy i dla tego młodego człowieka, który idzie z twoim sługą. Nie brak mi niczego”. ²⁰„Bądź spokojny – rzekł starzec – pozwól mi zaradzić wszystkim twoim potrzebom, ale nie spędzaj nocy na ulicy”. ²¹ Przyprowadził go więc do swego domu, osłom dał obrok, po czym umyli nogi, jedli i pili. ²² Tymczasem, gdy oni rozweselali swoje serca, przewrotni mężowie tego miasta otoczyli dom, a kołacząc we drzwi rzekli do starca, gospodarza owego domu: „Wyprowadź męża, który przekroczył próg twego domu, chcemy z nim obcować”. ²³ Człowiek ów, gospodarz domu, wyszedłszy do nich rzekł im: „Nie, bracia moi, proszę was, nie czyńcie tego zła, albowiem człowiek ten wszedł od mego domu, nie popełniajcie tego bezeceństwa. ²⁴ Oto jest tu córka moja, dziewica, oraz jego żona, wyprowadzę je zaraz, obcujcie z nimi i róbcie, co wam się wyda słuszne, tylko mężowi temu nie czyńcie tego bezeceństwa”. ²⁵ Mężowie ci nie chcieli go usłuchać. Człowiek ten zatem zabrawszy swoją żonę wyprowadził ją na zewnątrz. A oni z nią obcowali i dopuszczali się na niej gwałtu przez całą noc aż do świtu. Puścili ją wolno dopiero wtedy, gdy wschodziła zorza. ²⁶ Kobieta owa, wracając o świcie, upadła u drzwi owego męża, gdzie był jej pan, i pozostała tam aż do chwili, gdy poczęło dnieć. ²⁷ Pan jej, wstawszy rano, otworzył drzwi domu i wyszedł chcąc wyruszyć w dalszą drogę, i ujrzał kobietę, swoją żonę, leżącą u drzwi domu z rękami na progu. ²⁸ „Wstań, a pojedziemy!” – rzekł do niej, lecz ona nic nie odpowiadała. Usadowiwszy ją przeto na ośle, zabrał się ów człowiek i wracał do swego domu. ²⁹ Przybywszy do domu, wziął nóż, i zdjąwszy żonę swoją, rozciął ją wraz z kośćmi na dwanaście sztuk i rozesłał po wszystkich granicach izraelskich. Wysłańcom swoim dał następujące polecenie: „Czy kiedykolwiek widziano podobną rzecz, począwszy od dnia, kiedy Izraelici wyszli z Egiptu, aż do dnia dzisiejszego? Zastanówcie się, naradźcie się i wypowiedzcie!” ³⁰ A wszyscy, którzy to widzieli, mówili: „Nigdy podobnej rzeczy nie było i nie widziano, od kiedy Izraelici opuścili Egipt, aż do dnia dzisiejszego”.

Mądrość Syracha 25

Dobry i zły człowiek

¹ W trzech rzeczach upodobałem sobie,
które są przyjemne Panu i ludziom:
zgoda wśród braci, przyjaźń między sąsiadami
oraz żona i mąż dobrze zgadzający się wzajemnie.
² Trzech rodzajów ludzi znienawidziła moja dusza,
a życie ich szczególnie mnie gniewa:
żebraka pysznego, bogacza kłamcy,
starca cudzołożnego, ogołoconego z rozumu.
³ Jeśli w młodości nie nazbierałeś,
jakim sposobem znajdziesz na starość?
⁴ Jak sąd przystoi siwym włosom,
tak starszym umieć doradzać.
⁵ Jak starcom przystoi mądrość,
tak tym, co mają poważanie – myśl i rada.
⁶ Wieńcem starców jest wielkie doświadczenie,
a chlubą ich bojaźń Pańska.
⁷ Dziewięć myśli uznałem w sercu za błogosławione,
a dziesiątą słowami wypowiem:
człowiek, który ma radość z dzieci
i już za życia patrzy na upadek wrogów;
⁸ szczęśliwy, kto mieszka z żoną rozumną,
kto się językiem nie poślizgnął,
kto nie służył innemu, niegodnemu siebie,
⁹ szczęśliwy, kto znalazł roztropność,
kto może przemawiać do uszu tych, którzy go słuchają;
¹⁰ jakże wielki jest ten, kto znalazł mądrość,
ale nikt nie jest większy od tego, kto boi się Pana.
¹¹ Bojaźń Pana wszystko przewyższa,
a kto ją posiadł, do kogo będzie przyrównany?

Dobra i zła kobieta

¹³ Każda rana, byle nie rana serca,
wszelka złość, byle nie złość żony.
¹⁴ Każde prześladowanie, byle nie prześladowanie przez nienawidzących nas,
każda zemsta, byle nie zemsta nieprzyjaciół.
¹⁵ Nie ma bowiem głowy nad głowę węża
i nie ma gniewu nad gniew nieprzyjaciela.
¹⁶ Wolałbym mieszkać z lwem i smokiem,
niż mieszkać z żoną przewrotną.
¹⁷ Złość kobiety zmienia wyraz jej twarzy,
zeszpeca jej oblicze na kształt niedźwiedzia.
¹⁸ Mąż jej zasiądzie do stołu pośród swoich bliskich
i wbrew woli przykro wzdychać będzie.
¹⁹ Małe jest wszelkie zło wobec przewrotności kobiety,
toteż spadnie na nią los grzesznika.
²⁰ Czym dla nóg starca wspinanie się po zboczu piaszczystym,
tym żona gadatliwa dla spokojnego męża.
²¹ Nie pozwól się doprowadzić do upadku pięknością kobiety,
ani nawet jej nie pożądaj!
²² Złem jest, bezwstydem i wielką hańbą,
jeśli żona utrzymuje swego męża.
²³ Duch przygnębiony, twarz zasmucona
i rana serca – żona przewrotna;
ręce bezwładne i kolana bez siły –
taka, która unieszczęśliwia swojego męża.
²⁴ Początek grzechu przez kobietę
i przez nią też wszyscy umieramy.
²⁵ Nie dawaj ujścia wodzie
ani możności rządzenia przewrotnej żonie.
²⁶ Jeżeli nie trzyma się rąk twoich,
odsuń ją od siebie.

1 List do Koryntian 3

Objawy niedojrzałości Koryntian

¹ A ja nie mogłem, bracia, przemawiać do was jako do ludzi duchowych, lecz jako do cielesnych, jak do niemowląt w Chrystusie. ² Mleko wam dałem, a nie pokarm stały, boście byli niemocni; zresztą i nadal nie jesteście mocni. ³ Ciągle przecież jeszcze jesteście cieleśni. Jeżeli bowiem jest między wami zawiść i niezgoda, to czyż nie jesteście cieleśni i nie postępujecie tylko po ludzku? ⁴ Skoro jeden mówi: „Ja jestem Pawła”, a drugi: „Ja jestem Apollosa”, to czyż nie postępujecie tylko po ludzku? ⁵ Kimże jest Apollos? Albo kim jest Paweł? Sługami, przez których uwierzyliście według tego, co każdemu dał Pan. ⁶ Ja siałem, Apollos podlewał, lecz Bóg dał wzrost. ⁷ Otóż nic nie znaczy ten, który sieje, ani ten, który podlewa, tylko Ten, który daje wzrost – Bóg.
⁸ Ten, który sieje, i ten, który podlewa, stanowią jedno; każdy według własnego trudu otrzyma należną mu zapłatę. ⁹ My bowiem jesteśmy pomocnikami Boga, wy zaś jesteście uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą. ¹⁰ Według danej mi łaski Bożej, jako roztropny budowniczy, położyłem fundament, ktoś inny zaś wznosi budynek. Niech każdy jednak baczy na to, jak buduje. ¹¹ Fundamentu bowiem nikt nie może położyć innego, jak ten, który jest położony, a którym jest Jezus Chrystus. ¹² I tak jak ktoś na tym fundamencie buduje: ze złota, ze srebra, z drogich kamieni, z drzewa, z trawy lub ze słomy, ¹³ tak też jawne się stanie dzieło każdego: odsłoni je dzień [Pański]; okaże się bowiem w ogniu, który je wypróbuje, jakie jest. ¹⁴ Ten, którego dzieło wzniesione na fundamencie przetrwa, otrzyma zapłatę; ¹⁵ ten zaś, którego dzieło spłonie, poniesie szkodę: sam wprawdzie ocaleje, lecz tak jakby przez ogień. ¹⁶ Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? ¹⁷ Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest świętą, a wy nią jesteście.

Wnioski praktyczne

¹⁸ Niechaj się nikt nie łudzi! Jeśli ktoś spośród was mniema, że jest mądry na tym świecie, niech się stanie głupim, by posiadł mądrość. ¹⁹ Mądrość bowiem tego świata jest głupstwem u Boga. Zresztą jest napisane: On udaremnia zamysły przebiegłych²⁰ lub także: Wie Pan, że próżne są zamysły mędrców. ²¹ Niech się przeto nie chełpi nikt z powodu ludzi! Wszystko bowiem jest wasze: ²² czy to Paweł, czy Apollos, czy Kefas; czy to świat, czy życie, czy śmierć, czy to rzeczy teraźniejsze, czy przyszłe; wszystko jest wasze, ²³ wy zaś Chrystusa, a Chrystus – Boga.